Pierwsze jaskółki odbicia gospodarczego zobaczymy na rynku kredytowym
Na rynkach finansowych dzień zapowiada się spokojnie przy nieobecności inwestorów z USA oraz Wlk. Brytanii (święta, wolne od pracy). Z kolei z kraju dostaniemy dziś ostatnie dane z polskiej gospodarki realnej za kwiecień (sprzedaż detaliczna, konsensus 3,4% r/r).
Wiadomości
- PL-DANE: Podaż pieniądza M3 zaskoczyła w kwietniu wysoką dynamiką rosnąc o 10,4% r/r wobec 10,3% w ubiegłym miesiącu. Rynek oczekiwał niższej dynamiki bliskiej 10,0%. W ujęciu miesięcznym podaż pieniądza wzrosła o 1,2%. Więcej o sytuacji na krajowym rynku podaży pieniądza piszemy w dalszej części raportu.
- PL-RZĄD: Rząd planuje obniżyć podatek miedziowy od 2026 r., koszt tego obniżenia dla budżetu państwa to 500 mln zł w 2026 r., 750 mln zł w 2027 r. i 750 mln zł w 2028 r. - poinformował minister finansów Andrzej Domański. Zmiany zakładają także mechanizm odliczenia od podatku kosztów poniesionych na nakłady inwestycyjne. W ciągu 10 lat koszt dla budżetu z tytułu zmian ma wynieść 10 mld zł.
- US-UE-CŁA: Prezydent USA Donald Trump powiedział w niedzielę, że po rozmowie z przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulą von der Leyen zdecydował się wstrzymać do 9 lipca nałożenie 50% ceł na towary z UE 1 czerwca. Rozmowy handlowe między obiema stronami mają zostać wznowione wkrótce.
- US-DANE: Sprzedaż nowych domów w USA w kwietniu wyniosła 743 tys. w ujęciu rocznym, wobec oczekiwanych 695 tys. Miesiąc wcześniej odnotowano sprzedaż w wysokości 670 tys., po korekcie z 724 tys.
Pierwsze jaskółki odbicia gospodarczego zobaczymy na rynku kredytowym
Kwietniowe odczyty z realnej gospodarki nie napawały optymizmem: przyhamowanie w mieszkalnictwie odpowiadało za spadek produkcji budowlano-montażowej o 4,2% r/r, budząc tym samym obawy o słabszy wkład inwestycji w tegoroczny wzrost gospodarczy; produkcja przemysłowa również pozostawała w stagnacji, hamując z 2,4% r/r w marcu do 1,2% r/r w kwietniu. Ubiegły tydzień zamknęliśmy tymczasem nadspodziewanie dobrym odczytem podaży pieniądza: dynamika agregatu M3 przyspieszyła z 10,3% r/r w marcu do 10,4% r/r w kwietniu, mimo że zarówno my, jak i średnia w konsensusie, oczekiwaliśmy wyhamowania do jednocyfrowych dynamik. W dzisiejszym tekście przyglądamy się szczegółowym danym NBP dot. struktury agregatów monetarnych i bilansów monetarnych instytucji finansowych, i przekonujemy, że optymistyczne prognozy dla rynku kredytowego na 2025 r. wchodzą właśnie w fazę realizacji.
Koniec spadków na wolumenie hipotek, lekkie odbicie kredytów inwestycyjnych
Kwiecień był ostatnim miesiącem, w którym stopa referencyjna NBP pozostawała na poziomie 5,75%. Mimo to gołębi zwrot w retoryce Prezesa NBP, jak również stopniowe postępy w kontraktowaniu środków inwestycyjnych z KPO (jak pisaliśmy ostatnio, zakontraktowano już 100 mld PLN z ok. 270 mld PLN z funduszy przeznaczonych na inwestycje) przełożył się na poprawę sytuacji na rynku kredytowym.
Wolumeny kredytów detalicznych – wybrane kategorie
Źródło: NBP, Pekao Analizy
Przede wszystkim należy odnotować zatrzymanie spadków dynamiki wolumenu złotowych kredytów hipotecznych, która zmniejszyła się z 9,5% r/r w październiku ub.r. do 6,5% r/r w marcu br. i pozostała na tym samym poziomie w kwietniu. Wobec tego jesteśmy zdania, że już od maja – za sprawą m.in. obniżki stóp procentowych przez NBP – powinniśmy obserwować ponowne przyspieszenie dynamiki wolumenu hipotek, zwłaszcza że już marcowe dane BIK o nowej sprzedaży wskazywały wysoki przyrost nowo udzielonych kredytów mieszkaniowych (7,7 mld PLN/m-c). Sugeruje to, że osiągnięcie całorocznego wzrostu wolumenu kredytów mieszkaniowych o 9,8% r/r, czyli zgodnego z naszą prognozą, nie będzie dla rynku kredytowego wyzwaniem. Stabilne wzrosty pokazują też kredyty konsumpcyjne (w kwietniu 6,1% r/r, najwięcej od pandemii COVID-19), a to za sprawą silnego rynku pracy i umacniającej się skłonności gospodarstw domowych do konsumpcji.
Wolumen kredytów korporacyjnych – wybrane kategorie
Źródło: NBP, Pekao Analizy
Warto odnotować również pierwsze sygnały odbicia inwestycyjnego, płynące z szeregu wolumenów kredytów korporacyjnych. Wartość portfela kredytów inwestycyjnych dla firm jeszcze na początku roku rosła o 5,2% r/r, następnie spadła do 4,0% r/r i tam się ustabilizowała, ale kwiecień pokazał już przyspieszenie do 4,4% r/r. Hamowanie w 1Q25 pozostaje zgodne ze słabymi odczytami z gospodarki realnej, świadcząc o pewnym opóźnieniu w realizacji odbicia inwestycji nad Wisłą. Wobec tego zdecydowaliśmy się na rewizję naszych wzrostów dla tego segmentu kredytowego do 7,5% r/r w br. wobec 5,8% r/r w 2024 r. Sądzimy jednak, że pozytywna odpowiedź sektora prywatnego na tegoroczną falę inwestycji transformacyjnych finansowanych z KPO przyczyni się do wzrostu dynamiki kredytu inwestycyjnego dla firm do dwucyfrowych poziomów już w 2026 r.
Ekspansywna polityka fiskalna przyczynia się do inflacji bilansów banków
Na koniec warto odnotować, że dane o czynnikach kreacji pieniądza jednoznacznie wskazują na ekspansywny charakter polityki fiskalnej. Udział zadłużenia rządowego netto w kreacji pieniądza M3 dynamicznie rośnie, zbliżając się do skali znanej z pandemii COVID-19. Jest to naturalna konsekwencja utrzymujących się przez dłuższy czas wysokich deficytów sektora finansów publicznych, pokrywanych prima facie emisją obligacji hurtowych na rynek krajowy.
Zobowiązania netto instytucji rządowych szczebla centralnego
Źródło: NBP, Pekao Analizy
Wkład wartości zobowiązań zaciąganych przez centralne instytucje państwa do dynamiki podaży pieniądza wyniosła w kwietniu 5 p. proc., co oznacza najwyższą kontrybucję od lutego 2021 r. Jednocześnie sama nominalna wartość tych zobowiązań rosła w tempie 31% r/r, najwyższym od końca 2020 r. Oznacza to rosnącą ekspozycję krajowego sektora bankowego na ryzyko zmienności wyceny polskiego długu publicznego – w przypadku gdyby NBP został zmuszony do ponownej podwyżki stóp w przyszłości (choćby za sprawą presji inflacyjnej ze strony restrykcyjnej polityki handlowej USA), wysoki udział obligacji skarbowych w bilansach polskich banków może je narazić na straty bilansowe i tym samym zmusić do ograniczenia akcji kredytowej.
Dynamika podaży pieniądza wg czynników kreacji
Źródło: NBP, Pekao Analizy
Komentarz rynkowy
- ZAGRANICA: Wojny handlowe D.Trumpa mają charakter cykliczny. W piątek dobiegła końca faza odprężenia i weszliśmy w kolejną fazę eskalacji – prezydent USA zagroził nałożeniem 50% ceł na import z Unii Europejskiej (przez brak postępów w negocjacjach handlowych) i 25% ceł na smartfony (bez wyraźnego powodu). Spodziewaliśmy się takiego obrotu rzeczy, ale nieco później – dopiero w lipcu po zakończeniu 90-dniowej pauzy w nakładaniu ceł z „dnia wyzwolenia”. I w sumie mieliśmy rację, gdyż dziś rano D.Trump ogłosił, że przesuwa termin 50% ceł na Europę na lipiec. Mleko zostało już jednak wylane i chociaż dziś w USA i Wielkiej Brytanii jest święto, to rynki w tym tygodniu powrócą . Tym niemniej, scenariusz na najbliższy tydzień to powrót do strategii „Sell American”, czyli dalszy wzrost rentowności Treasuries, spadek indeksów giełdowych oraz wzrost EUR/USD. Reakcja nie będzie silna, gdyż inwestorzy będą zakładać, że ostatnie groźby D.Trumpa to w dużym stopniu zagrywka negocjacyjna i w cła na import z UE będą docelowo niższe niż 50%. Tym niemniej, temat wojen handlowych wrócił do debaty a wraz z nim perspektywa wolniejszego wzrostu w USA i na świecie i mniejsze szanse na wyrastanie z długów publicznych. Sytuacja w Europie wygląda pod tym względem lepiej niż w USA, więc rentowności obligacji na naszym kontynencie powinny zachowywać się stabilnie lub nawet się obniżać.
- POLSKA: Otoczenie dla polskich aktywów nie będzie w tym tygodniu sprzyjające. Wprawdzie Polska nie jest mocno wystawiona na ryzyko wojen handlowych, ale ponowna ich eskalacja nie zachęca do inwestowania na rynkach wschodzących. Mamy też do czynienia z lokalnym ryzykiem politycznym, związanym z wyborami prezydenckimi o trudnym do przewidzenia wyniku i skutkach. Po trzecie, sytuacja fiskalna w naszym kraju pozostaje trudna, zwłaszcza że Rada Polityki Pieniężnej ponownie zrobiła się nieco bardziej jastrzębia. Wszystko to oraz analiza techniczna przemawia za dalszym wzrostem rentowności polskich obligacji skarbowych w nadchodzącym tygodniu. Nie spodziewamy się przy tym dużych ruchów na złotym, ale jeśli jakieś będą to w kierunku osłabienia. Dane makro (np. dzisiejsza sprzedaż detaliczna) będą miały drugorzędne znaczenie dla rynków – ryzyko polityczne jest dla nich w tej chwili dużo ważniejsze.
Przegląd nadchodzących danych w Polsce
26 maja, Sprzedaż detaliczna kwiecień, Pekao: 4,0% r/r Konsensus: 3,4% r/r
Za nagłe odbicie sprzedaży detalicznej w kwietniu odpowiada ten sam czynnik, który pociągnął marcowy odczyt w dół, a mianowicie termin Wielkanocy. Ponieważ w roku 2024 to święto wypadło w marcu, a w roku bieżącym w kwietniu, odczyty za te miesiące znalazły się pod wpływem odpowiednio wysokiej i niskiej bazy.
30 maja, PKB (wstępne) Q1’25, Pekao: 3,2% r/r Konsensus: 3,2% r/r
Wg szybkiego szacunku PKB polska gospodarka urosła w I kwartale tego roku o 3,2% r/r i 0,7% kw/kw (dane odsezonowane). Wstępny szacunek PKB powinien te liczby potwierdzić a ważniejsze będą szczegóły. Spodziewamy się, że w I kwartale konsumpcja prywatna wzrosła o 2,2% r/r a inwestycje o 1,1% r/r.
30 maja, Inflacja CPI (wstępne) maj, Pekao: ~4,2% r/r
Maj przyniesie stabilizację krajowej inflacji CPI - szacujemy jej nieznaczne obniżenie do ok. 4,2% r/r z 4,3% w poprzednim miesiącu. Inflacja bazowa powinna pozostać na podwyższonym poziomie 3,4% r/r. Dalej dzięki rynkowym spadkom cen ropy naftowej, kanałem niepewności i obaw o spowolnienie globalnego wzrostu gospodarczego, obniżają się ceny na stacjach benzynowych - w maju ceny paliw poszły w dół o kolejne 2,5%. Z kolei na większy spadek inflacji CPI musimy poczekać do lipca, wtedy efekty bazowe zepchną inflację nawet poniżej 3% r/r.
Kalendarz najważniejszych odczytów makroekonomicznych w bieżącym tygodniu znajduje się tutaj.
This publication (hereinafter referred to as the ‘Publication’) prepared by the Macroeconomic Analysis Department of Bank Polska Kasa Opieki Spółka Akcyjna (hereinafter referred to as ‘Pekao S.A.’) constitutes a commercial publication and is for information purposes only. Nothing contained herein shall form the basis of any contract or commitment whatsoever, in particular it shall not constitute an offer within the meaning of Article 66 of the Civil Code. The publication does not constitute a recommendation provided within the framework of investment advisory services, investment analysis, financial analysis or any other recommendation of a general nature concerning transactions in financial instruments, an investment recommendation within the meaning of Regulation (EU) No 596/2014 of the European Parliament and of the Council of 16 April 2014 on market abuse or investment advice of a general nature concerning investment in financial instruments, and the information contained therein cannot be regarded as a proposal to purchase any financial instruments, an investment or tax advisory service or as a form of providing legal assistance. The publication has not been prepared in accordance with legal requirements ensuring the independence of investment research and is not subject to any prohibitions on the dissemination of investment research and does not constitute investment research.