Wiadomości

• PL-GUS-DANE: Sprzedaż detaliczna wzrosła we wrześniu 6,4% r/r – nieco wolniej niż konsensus prognoz: 6,8% r/r i zarazem sporo szybciej niż w sierpniu: 3,1% r/r. Przyspieszenie było spowodowane głównie większą liczbą dni roboczych i efektem niskiej bazy statystycznej. Wrześniowy odczyt potwierdza zarazem tezę o sile polskiego konsumenta w 2025 r., który wykazuje rosnącą skłonność do zakupów dóbr trwałego użytku: mebli, sprzętu RTV i AGD oraz odzieży i obuwia. Więcej na temat sprzedaży detalicznej napisaliśmy wczoraj.
• PL-KONIUNKTURA: W ostatnim kwartale poprawiła się zarówno bieżąca kondycja polskich firm, jak i ich oczekiwania na przyszłość – wynika z szybkiego monitoringu NBP. Wzrosły ich przychody ze sprzedaży i skłonność do inwestowania. Poprawa nie była jednak na tyle silna, żeby zauważalnie zwiększyć niską rentowność krajowego sektora przedsiębiorstw. Więcej na temat wniosków z tego raportu piszemy w dalszej części dziennika.
• PL-DŁUG: BGK wyemitował wczoraj trzy serie obligacji denominowanych w jenach japońskich (3, 5 i 10-latki) o łącznej wartości 47 mld JPY, co stanowi ekwiwalent ok. 1,1 mld zł. Na jutro z kolei zapowiedział aukcję obligacji na Fundusz Covidowy o wartości 250 mln zł – to pierwsza z szeregu aukcji tego typu, które zapowiedział na 4kw 2025 o łącznej wartości do 10 mld zł.
• PL-PIENIĄDZ: Podaż pieniądza M3 wzrosła we wrześniu o 11,1% r/r, głównie za sprawą większej ilości gotówki w obiegu o niespełna 12 mld zł w stosunku do sierpnia. Był to najwyższy miesięczny wzrost tej kategorii pieniądza od marca 2022 r.
• USA-UE-ROSJA: Prezydent D. Trump nałożył sankcje na głównych eksporterów ropy naftowej z Rosji (Rosnieft i Łukoil). Z kolei Unia Europejska porozumiała się w kwestii nałożenia 19 pakietu sankcji na Rosję, który obejmuje m.in. zakaz zakupu gazu LNG z tego kraju od 2027 r.

Polskie firmy patrzą w przyszłość z większym optymizmem

Wczoraj NBP opublikował najnowszą edycję kwartalnego badania koniunktury Szybki Monitoring, która tym razem dostarczyła nam sporą dawkę dobrych wieści z gospodarki. Zacznijmy od ogólników – III kwartał przyniósł wyraźną poprawę nastrojów przedsiębiorstw, które formułują istotnie bardziej optymistyczne prognozy popytu na najbliższy kwartał. Dotyczy to jednak głównie firm nastawionych na produkcję krajową, gdyż eksporterzy nie widzą wielu oznak poprawy perspektyw. Jednocześnie, przedsiębiorstwa wskazują na spadek ogólnej niepewności, która dotychczas narastała nieustannie od połowy ubiegłego roku.

Wskaźnik kwartalnych prognoz popytu (pkt.)

Źródło: NBP

Wyzwania – rentowność, koszty pracy, słabość popytu

I choć nastroje polskich firm odnotowały poprawę, to twarde dane mają mieszany wydźwięk – wskaźniki rentowności za 2 kwartał lekko pogorszyły się, podobnie jak sytuacja płynnościowa i jej ocena w 3 kwartale. Jednocześnie, przedsiębiorcom nieustannie ciążą koszty pracy, których udział w kosztach ogółem osiągnął w 2 kwartale rekordowy poziom. W związku z tym doszło do lekkiego pogorszenia planów zatrudniania nowych pracowników, choć nadal wskaźnik pozostaje powyżej wieloletniej mediany i utrzymuje się powyżej poziomów z ubiegłego roku, co wydaje się spójne z danymi o zatrudnieniu z sektora przedsiębiorstw. Niemniej, presja płacowa spada, co ankietowane przez NBP przedsiębiorstwa zadeklarowały już 3 kwartał z rzędu.

Odsetek firm zgłaszających presję płacową (%)

Źródło: NBP

W kwestii największych barier działalności koszty płacowe zamykają podium, a bardziej uciążliwe pozostają koszty surowców oraz słaby popyt. Ten drugi czynnik generuje nasilające się od wielu kwartałów problemy przedsiębiorstw z rosnącymi zapasami gotowych produktów.

Ocena dopasowania zapasów produktów gotowych

Źródło: NBP

Nadzieje – inwestycje, inwestycje, inwestycje

Z drugiej – bardziej pozytywnej – strony przychody ze sprzedaży rosną w niemal wszystkich kategoriach dóbr (pomijając dobra trwałe konsumpcyjne), a aktywność inwestycyjna kontynuuje swoje odbicie. Odpowiadają za to głównie przedsiębiorstwa z sektora publicznego, choć nakłady inwestycyjne zagranicznych firm prywatnych dołożyły do tego swoje trzy grosze. Wiodące, jeśli chodzi o strukturę inwestycji, są środki transportu (koleje) oraz maszyny i urządzenia, a w tle pozostają nakłady na inwestycje budowlane. Co ciekawe jednak, dynamika nakładów na środki trwałe w II kwartale 2025 pozostawała daleko w tyle w porównaniu do nakładów na wartości niematerialne i prawne. Naszym zdaniem może mieć to związek z rosnącym zainteresowaniem firm rozwiązaniami sztucznej inteligencji.

Wkład do nominalnej rocznej dynamiki inwestycji (pkt. proc.)

Źródło: NBP

Natomiast prognozy i plany inwestycji ogółem wyglądają nadal pozytywnie – wskaźnik OPTIN (optymizmu inwestycyjnego) utrzymał się w 3 kwartale na poziomie widzianym już od kilku poprzedzających kwartałów, co wynikało z różnokierunkowych zmian optymizmu dla firm prywatnych i publicznych. W przypadku tych drugich odnotowano lekki spadek w relatywnie wysokich poziomów, natomiast w przedsiębiorstwach prywatnych doszło do wyraźnego odbicia nastrojów inwestycyjnych, które w rezultacie osiągnęły najwyższy poziom od 2021 roku. Naszym zdaniem poprawa perspektyw inwestycyjnych będzie postępować, a kulminacja nakładów na ten cel nastąpi w drugiej połowie 2026 roku, po części motywowana napływem środków unijnych, ale nie bez znaczenia będzie również ożywienie w inwestycjach prywatnych z uwagi na niższe koszty kredytowania.

Wskaźnik OPTIN wg form własności (pkt.)

Źródło: NBP

Podsumowując, wyniki Szybkiego Monitoringu sugerują, że najlepsze momenty bieżącego cyklu koniunkturalnego są jeszcze przed nami, a gospodarka nadal powoli wygrzebuje się z dołka. Firmy mają nadzieję na dalsze odbicie konsumpcji oraz kontynuację ustępowania presji płacowej i kosztowej, co pomoże im odbudować nadszarpniętą rentowność i stworzy większe pole do podejmowania inwestycji.

Komentarz rynkowy

• ZAGRANICA: Wczoraj najważniejszym wydarzeniem było zacieśnienie sankcji na Rosję przez USA i Unię Europejską, które może przełożyć się na spadek podaży paliw kopalnych z tego kraju na światowych rynkach. Ceny ropy naftowej wzrosły o 3% w reakcji na tę informację. Nie przełożyło się to jednak na szerszy wzrost awersji do ryzyka wśród inwestorów. Dolar wykazuje umiarkowaną gotowość do umocnienia się, ale testy poziomu 1,16 w stosunku do EUR póki co nie przyniosły trwałych efektów. Dziś powinniśmy obserwować kolejne próby, być może bardziej udane. Rentowności głównych obligacji kontynuowały wczoraj ruch w dół. W przypadku amerykańskich Treasuries był to ruch w skali 5 pb, więc niemały. W przypadku europejskich obligacji jego skala była już mniejsza (Niemcy), lub żadna (Francja, Włochy). Dziś zapowiada się spokojny dzień na głównych rynkach, bez większych kierunkowych ruchów. Dopiero jutro powinniśmy poznać więcej ciekawych danych (wstępne odczyty PMI, wyniki szczytu UE).  
• POLSKA: Złoty dał wczoraj pokaz siły, gdyż z długoterminowej konsolidacji względem euro (4,24-4,28) wyłamał się nie górą – jak się spodziewaliśmy – ale dołem. Wyłom w trendzie jest póki co stosunkowo mały, gdyż para jest wymieniana obecnie po 4,235, ale widać że nastawienie inwestorów względem polskiej waluty zmieniło się na pozytywne. Pomogły w tym zapewne pozytywne niespodzianki w danych makro za wrzesień, ale swoje zrobiła też spokojna geopolityka – mimo braku perspektyw zakończenia wojny w Ukrainie. Dziś na krajowym rynku kluczowa będzie aukcja sprzedaży obligacji Ministerstwa Finansów. Poprzednim razem popyt na POLGBs był bardzo duży, więc i tym razem aukcja powinna cieszyć się dużym zainteresowaniem inwestorów. Nie spodziewamy się jednak dalszego spadku rentowności polskich papierów, gdyż duży ruch w tym zakresie już się w ostatnich dniach wykonał, więc najbliższy czas będzie raczej sprzyjał realizacji zysków niż dalszemu umocnieniu.

Kalendarz najważniejszych odczytów makroekonomicznych w bieżącym tygodniu znajduje się tutaj.