Temat specjalny - Raport MŚP - Bank Pekao S.A.

Firmy decydują się inwestować, aby poprawić efektywność oraz unowocześnić infrastrukturę

Przedsiębiorcy, którzy realizowali projekty inwestycyjne w okresie ostatnich 12 miesięcy lub zamierzają takie projekty wdrażać w kolejnym roku byli pytani o główne przyczyny, dla których zdecydowali się na ich rozpoczęcie. Przedsiębiorcy mieli do wyboru kilka odpowiedzi, a ponieważ mogli wskazać więcej niż jedną, słupki na Wykresie 87 nie sumują się do 100%.

Wykres 87. Główne przyczyny realizacji projektów inwestycyjnych w okresie ostatnich 12 miesięcy według wielkości firmy (wyrażone w %).

Porównując oba wykresy, widać że niezależnie od tego, czy mowa jest o inwestycjach już zrealizowanych czy tych, które dopiero są w planach na najbliższe miesiące, powody ich realizacji są niemal identyczne. Różnice są zasadniczo niewielkie, a niektóre z nich zostaną omówione w dalszej części tego rozdziału. Taki obraz oznacza stabilność warunków, w jakich funkcjonują obecnie przedsiębiorstwa, co wcześniej potwierdzały choćby odpowiedzi na pytania wchodzące w skład Ogólnego Wskaźnika Koniunktury.

Jakie są zatem główne przyczyny realizacji projektów inwestycyjnych? Na pierwszym miejscu jest poprawa efektywności (57%). Podejmowane przez przedsiębiorców inwestycje mają zatem na celu wprowadzenie pewnych zmian ulepszających działalność firmy, które w efekcie mają prowadzić do korzystnych efektów w postaci na  przykład zwiększenia przychodów czy poprawy rentowności biznesu. Przedsiębiorcy dostrzegają pewne niedoskonałości czy braki w swoich przedsiębiorstwach i poprzez inwestycje starają się je eliminować. Odpowiedź ta w jakimś stopniu koresponduje też z ograniczaniem kosztów produkcji, którą jako przyczynę projektów inwestycyjnych wskazało 12% respondentów.

Bodźcem mobilizującym do podejmowania projektów inwestycyjnych jest także zużycie wykorzystywanej w firmie infrastruktury i konieczność jej wymiany (35%). Jak to zostało przedstawione w rozdziale IV, w roku 2017 średnie zużycie środków trwałych wynosiło od 40% w mikro firmach do 46% w średnich firmach. Oczywiste zatem, że spora liczba inwestycji jest wdrażana ze względu na wiek infrastruktury, która wymaga modernizacji.

Odsetek deklaracji rośnie wraz z wielkością przedsiębiorstwa. Uprzedzając dane, które pojawią się w dalszej części tego rozdziału, 34% zrealizowanych w ostatnich 12 miesiącach inwestycji miało charakter – w całości lub częściowo – odtworzeniowy, co pokrywa się z deklaracjami przedsiębiorców odnośnie genezy inwestycji.

Na  trzecim miejscu wśród przyczyn realizacji projektów inwestycyjnych znalazło się unowocześnienie oferty produktowej (29%). Innymi słowy chodzi o innowację produktową, która była omówiona w Rozdziale V. Warto przypomnieć, że wdrożenie innowacji produktowych w okresie ostatnich 12 miesięcy zadeklarowało 28% mikro i małych firm. Przedsiębiorcy, przede wszystkim mikro i mali, chcą poprawiać swoje produkty i usługi, a jedną z dróg do osiągnięcia tego celu są inwestycje. Unowocześnienie oferty produktowej jedynie w niewielkim stopniu motywowało do inwestycji średnie przedsiębiorstwa.

O dobrej sytuacji na krajowym rynku świadczą nie tylko bardzo wysokie wartości indeksów, wchodzących w skład Ogólnego Wskaźnika Koniunktury, ale także fakt, że 27% ankietowanych przedsiębiorców podejmowało w okresie ostatnich 12 miesięcy projekty inwestycyjne ze względu na popyt na usługi i produkty ze strony odbiorców krajowych. Zaskoczeniem jest niewielka, bo zaledwie 7% grupa przedsiębiorstw, których inwestycje były motywowane popytem za granicą. Taka sytuacja może mieć oczywiście swoje negatywne konsekwencje, kiedy popyt krajowy będzie malał, a firmom, które zaniedbały w okresie koniunktury kontrahentów zagranicznych, trudniej będzie plasować swoje produkty czy usługi na rynkach zagranicznych. Dotyczy to zwłaszcza średnich firm, które w znacznie mniejszym stopniu niż firmy mikro są obecnie motywowane do  inwestycji popytem ze strony klientów zagranicznych.

Dla 19% inwestycji zrealizowanych w ostatnim roku uzasadnieniem była konieczność poprawy wydajności pracowników. W związku z rosnącym z każdym rokiem z przyczyn demograficznych problemem braku rąk do  pracy, można zakładać, że coraz większa liczba przedsiębiorstw będzie starała się rozwiązywać ten problem przy pomocy inwestycji.

Dobra sytuacja finansowa (18%) oraz dobra dostępność finansowania zewnętrznego (7%) pozwala firmom z jednej strony angażować w finansowanie inwestycji środki generowane z bieżącej działalności, z drugiej strony umożliwia sięganie do zewnętrznych źródeł finansowania, które są oferowane przez dobrze funkcjonujący rynek finansowy.

Różnice pomiędzy branżami są niewielkie. Wyróżnia się jedynie branża produkcyjna, która w dużo większym stopniu niż pozostałe była motywowana do inwestycji koniecznością ograniczenia kosztów oraz popytem za granicą.

Tak jak wcześniej wspomniano, nie znajdujemy większej różnicy pomiędzy przyczynami skutkującymi realizacją projektów inwestycyjnych w okresie ostatnich i przyszłych 12 miesięcy. Na większą uwagę zasługują jedynie dwie kategorie. W kolejnym roku w dużo mniejszym stopniu przedsiębiorcy będą motywowani do inwestowania koniecznością wymiany przestarzałych środków trwałych (spadek odsetka wskazań o 7 punktów procentowych). Z kolei istotnie wzrośnie znaczenie popytu na rynku krajowym (z 27% do 37%) – przedsiębiorcy zakładają zatem, że dobra sytuacja gospodarcza utrzyma się w kolejnych latach i w tym celu będą inwestować, aby zwiększyć produkcję czy zdolności świadczenia usług.

W poprzednim podrozdziale przedsiębiorcy, którzy realizowali projekty inwestycyjne w okresie ostatnich 12 miesięcy byli proszeni o wskazanie przyczyn wdrożenia tych konkretnych inwestycji. Dodatkowo firmom tym zadano także bardziej generalne pytania o czynniki zewnętrzne, które mają wpływ na podejmowanie decyzji o rozpoczęciu procesu wdrażania inwestycji.

Czynniki te zostały podzielone na trzy grupy:

• Czynniki popytowe (np. bogacenie się społeczeństwa, nowe rynki zbytu, zapotrzebowanie sezonowe),
• Czynniki finansowe (np. dostępność zewnętrznych źródeł finansowania) oraz
• Czynniki techniczne (np. rozwój technologii, dostęp do wykwalifikowanych technicznie pracowników i ich stosunek do nowych technologii).

Przedsiębiorcy mieli wskazać, czy dany czynnik (zdecydowanie) „zachęca do inwestowania”, (istotnie) „ogranicza inwestowanie” czy „nie ma wpływu”.

Okazuje się, że rynek i związany z nim popyt na produkty i usługi firmy są w opinii przedsiębiorców najważniejszym czynnikiem, wpływającym na decyzje inwestycyjne (Wykres 88). Przedsiębiorcy obserwują uważnie rynek, zachowania swoich obecnych i potencjalnych klientów, ich oczekiwania oraz krytyczne uwagi, śledzą otoczenie gospodarcze i jego wpływ na docelową grupę odbiorców, przyglądają się także działaniom konkurencji. Kiedy widzą, że dla zaspokojenie istniejącego lub oczekiwanego popytu konieczne jest przeprowadzenie określonych inwestycji, podejmują odpowiednie decyzje w tym zakresie.

Wykres 88. Wpływ czynników popytowych na podejmowanie decyzji inwestycyjnych (wyrażone w %)

Drugim czynnikiem, który kształtuje decyzje inwestycyjne, są kwestie techniczne (Wykres 90). Właściciele firm na co dzień są w stanie ocenić przydatność wykorzystywanych środków trwałych z punktu widzenia osiągania celów biznesowych. Mając kontakty z firmami ze swojej branży widzą także rozwiązania stosowane przez konkurentów i mogą ocenić, w jakim stopniu te rozwiązania są lepsze lub gorsze od tych wykorzystywanych we własnym przedsiębiorstwie. Wreszcie śledzą nowe rozwiązania pojawiające się na rynku i jeśli spełniają one oczekiwania przedsiębiorcy, podejmuje on decyzję o ich implementacji do własnego biznesu.

Wykres 89. Wpływ czynników finansowych na podejmowanie decyzji inwestycyjnych (wyrażone w %)

Na samym końcu z punktu widzenia istotności przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych są kwestie finansowe (Wykres 89). Po dokonaniu starannego rozpoznania popytu na własne produkty i usługi, często również na rynku zagranicznym i oszacowaniu potencjalnego rynku zbytu dla nowej lub ulepszonej dzięki inwestycjom oferty, następnie po przeanalizowaniu kwestii technicznych związanych z możliwością dostosowania technologii do specyfiki swojej firmy i osiągnięcia planowanych celów biznesowych, dopiero w ostatnim kroku przedsiębiorca analizuje możliwości finansowe realizacji planów inwestycyjnych.

Wykres 90. Wpływ czynników technicznych na podejmowanie decyzji inwestycyjnych (wyrażone w %)

Oczywiście w praktyce każdy z tych elementów jest zapewne rozpatrywany równolegle, a opowiedziana powyżej historia miała na celu lepsze zobrazowanie wyników badania. Niemniej jednak w opinii przedsiębiorców kwestia popytu na oferowane przez firmę produkty czy usługi jest najważniejszym czynnikiem wpływającym na podjęcie decyzji o przeprowadzeniu projektu inwestycyjnego.

Problem przyczyny realizacji projektów inwestycyjnych był poruszony w dwóch pytaniach dotyczących wpływu czynników zewnętrznych i wewnętrznych na podejmowanie decyzji o inwestycjach.

Rodzaje czynników wpływających na podjęcie decyzji o inwestycjach

Przedsiębiorcom, którzy zrealizowali projekty inwestycyjne w okresie ostatnich 12 miesięcy odczytano kilkanaście czynników zewnętrznych i wewnętrznych wpływających na decyzje inwestycyjne. Właściciele firm mieli wskazać te, które ich zdaniem taki wpływ rzeczywiście mają.

Omawianie wyników rozpoczniemy od 10 czynników zewnętrznych (Wykres 91). Ponownie potwierdzona została teza, że popyt na produkty i usługi przedsiębiorstwa jest najważniejszym motywatorem inwestycyjnym. Taką odpowiedź wybrało bowiem 63% wszystkich ankietowanych przedsiębiorców.

Wykres 91. Czynniki zewnętrzne wpływające na decyzje inwestycyjne (wyrażone w %)

Często zapotrzebowanie na ofertę przedsiębiorcy wynika nie tylko z jej jakości czy ceny, ale także z działań konkurentów. Dlatego nie powinno zaskakiwać, że 32% respondentów wskazało, że zachowania obecnych lub potencjalnych konkurentów mają wpływ na ich decyzje inwestycyjne.

Kolejne trzy czynniki zewnętrzne: 1. ogólną sytuację gospodarczą, klimat inwestycyjny (25%), 2. stabilizację społeczno-polityczną (18%) oraz 3. politykę państwa (16%) można syntetycznie określić jako warunki prowadzenia działalności gospodarczej. Biznes lubi przewidywalność i stabilność otoczenia, w którym funkcjonuje, dlatego częste i zaskakujące zmiany w tym otoczeniu negatywnie wpływają na skłonność przedsiębiorców do inwestowania.

W kontekście tematu specjalnego tegorocznego Raportu, czyli inwestycji, warto także podkreślić, że rozwój gospodarki cyfrowej i związany z tym dostęp do informacji okazał się istotnym czynnikiem wpływającym na decyzje inwestycyjne dla 16% przedsiębiorców. Zaskakujące może być to, że odpowiedź taką wskazało jedynie 4% średnich firm, dla których ten akurat czynnik powinien być znacznie istotniejszy, biorąc pod uwagę proporcjonalny do wielkości przedsiębiorstwa wpływ informacji na ich funkcjonowanie.

W przypadku czynników wewnętrznych wpływających na decyzje inwestycyjne, przedsiębiorcy mieli możliwość wyboru z sześciu odpowiedzi (Wykres 92). Różnice pomiędzy poszczególnymi czynnikami wewnętrznymi były znacznie mniejsze niż dla czynników zewnętrznych.

Wykres 92. Czynniki wewnętrzne wpływające na decyzje inwestycyjne (wyrażone w %)

Z badań wynika, że najważniejszym czynnikiem wewnętrznym skłaniającym przedsiębiorcę do inwestycji jest krytyczna ocena wewnętrznych zasobów: ich wielkości, produktywności czy zyskowności. Przedsiębiorca jest w stanie ocenić, czy zasoby, którymi dysponuje, pozwalają na osiągnięcie zaplanowanych celów biznesowych. Jeśli wynik tej analizy jest negatywny, dla 45% respondentów oznacza to konieczność wdrożenia projektu inwestycyjnego.

Każda inwestycja wiąże się z nakładami finansowymi, dlatego kolejnym, najczęściej wybieranym przez przedsiębiorców czynnikiem wpływającym na decyzję inwestycyjną jest dysponowanie wolnymi środkami (40%). Często ograniczenia w tym zakresie zmuszają właścicieli firm do inwestowania w mniejszej skali lub w innym niż to pierwotnie zakładano zakresie.

Prawie 1/3 ankietowanych firm traktuje inwestycje jako warunek dostosowania się do zmiennego otoczenia. Warto zwrócić uwagę na dużą rozbieżność ocen pomiędzy mikro i średnimi firmami. O ile ten czynnik jest istotny dla najmniejszych firm (32%), które znacznie częściej i szybciej muszą dostosowywać się do zmian, a jednocześnie ze względu na swą wielkość mają dużo większą zdolność adaptacyjną niż większe firmy, o tyle jest on praktycznie nieistotny w przypadku średnich przedsiębiorstw (7%).

Często decyzje inwestycyjne wynikają z charakteru samego przedsiębiorcy – jego skłonności do podejmowania ryzyka inwestycyjnego oraz zdolności do przygotowania i wdrożenia projektu inwestycyjnego (29%). Zdolność i skłonność do inwestowania może być także powiązana z obowiązującą w firmie kulturą organizacyjną oraz stosowanym systemem zarządzania. Na ten aspekt wskazało 24% ankietowanych.

Uwzględniając łącznie zewnętrzne i wewnętrzne czynniki mające wpływ na decyzje inwestycyjne, najważniejsze są:

• popyt na produkty i usługi firmy,
• wielkość, produktywność i zyskowność własnych zasobów firmy oraz
• dysponowanie wolnymi środkami, które można przeznaczyć na inwestycje.

Brak potrzeb najczęstszym powodem braku wydatków inwestycyjnych

Przedsiębiorstwa, które w okresie ostatnich 12 miesięcy zaniechały realizacji projektów inwestycyjnych lub nie planują ich w kolejnym roku, były pytane o przyczyny anulowania inwestycji.

Podobnie jak miało to miejsce w przypadku niefinansowania bieżącej działalności gospodarczej środkami zewnętrznymi (por. część 5, Rozdział V), najczęstszą przyczyną braku wydatków inwestycyjnych w poprzednich 12 miesiącach (69%) był brak potrzeb w tym zakresie (Wykres 93). Taką odpowiedź najczęściej wskazywali przedsiębiorcy z województwa opolskiego (85%), przedstawiciele branży usługowej (75%) oraz mikroprzedsiębiorstwa (69%).

Wykres 93. Przyczyny nieponoszenia przez firmy wydatków inwestycyjnych w podziale na  wielkość przedsiębiorstwa (wyrażone w %)

Kolejne przyczyny rezygnowania firm z projektów inwestycyjnych, w czasie ostatnich 12 miesięcy, miały podobny odsetek wskazań. Akcentowano niepewną sytuację zewnętrzną (17%) oraz sytuację finansową przedsiębiorstwa uniemożliwiającą realizację inwestycji (16%). Niestabilna sytuacja zewnętrzna budziła obawy przedsiębiorców z województwa wielko­polskiego (22%), właścicieli firm produkcyjnych (21%) oraz małych przedsiębiorstw (22%). Z kolei niekorzystna sytuacja finansowa przedsiębiorstwa, to powód dla którego zaniechano inwestycji w firmach z regionu lubuskiego (24%), branży produkcyjnej (21%) oraz w przedsiębiorstwach średniej wielkości (29%).

Brak możliwości zastosowania finansowania zewnętrznego, pokrywającego koszty inwestycji, był powodem dla którego w ostatnich 12 miesiącach nie inwestowano w  7% firm.

W roku 2020 decyzje inwestycyjne będzie utrudniać niepewna sytuacja zewnętrzna

Ankietowane przedsiębiorstwa prognozują, że w najbliższym roku brak potrzeb będzie w dalszym ciągu najważniejszą przyczyną zaniechania wydatków inwestycyjnych. Warto zwrócić uwagę na to, jak bardzo przedsiębiorcy obawiają się niepewnej sytuacji zewnętrznej (23% wskazań, wobec 17% w okresie ostatnich 12 miesięcy). Kolejne artykułowane przyczyny, jak: sytuacja finansowa firmy, czy brak możliwości skorzystania z finansowania zewnętrznego, były wskazywane znacznie rzadziej (podało je odpowiednio: 15% i 5% badanych).

Mikroprzedsiębiorstwa inwestowały najczęściej w wyposażenie, narzędzia i przyrządy, maszyny i urządzenia oraz środki transportu

Struktura wydatków inwestycyjnych pozostaje od lat niemal niezmienna, a różnice w procentowym udziale poszczególnych typów inwestycji w kolejnych latach są niewielkie.

Tradycyjnie najpopularniejsze są inwestycje w wyposażenie, narzędzia i przyrządy (Wykres 94). W okresie ostatnich 12 miesięcy ten rodzaj inwestycji wskazało 54% mikro i małych przedsiębiorstw (wobec 55% w roku ubiegłym). Wydatki, których celem było wyposażenie firmy w narzędzia i przyrządy, były szczególnie często deklarowane przez firmy z województwa małopolskiego i podkarpackiego (59%) oraz przedsiębiorstwa z branży usługowej (57%).

Wykres 94. Przyczyny wydatków inwestycyjnych w ostatnich 12 miesiącach w podziale na branże (wyrażone w %)

Drugim, najczęściej wskazywanym rodzajem wydatków inwestycyjnych był zakup maszyn i urządzeń. Ten typ inwestycji podało 46% ankietowanych właścicieli mikro i małych przedsiębiorstw (40% w roku 2018), 55% firm z województwa zachodniopomorskiego oraz 69% przedstawicieli branży produkcyjnej.

Co trzecie przedsiębiorstwo zainwestowało w okresie ostatnich 12 miesięcy w środki transportu. Dokładnie taki sam wynik odnotowaliśmy w roku 2018. Ten rodzaj inwestycji był szczególnie popularny w firmach z województwa opolskiego (46%) oraz w firmach branży budowlanej (39%).

Pozostałe rodzaje wydatków inwestycyjnych były znacznie rzadziej wskazywane przez respondentów. W porównaniu z ubiegłorocznym badaniem zmniejszył się odsetek firm wydających na reklamę i marketing (15% wobec 20% rok temu), szkolenia dla pracowników (odpowiednio 8% i 12%) oraz zatrudnienie nowych pracowników (spadek z 8% do 4%). Nieznacznie wzrósł procent przedsiębiorstw deklarujących wydatki inwestycyjne na budynki i budowle (z 12% do 14%) oraz wartości niematerialne i prawne (z 7% do 9%). Wydatki przeznaczone na technologie były ograniczone – ten rodzaj inwestycji wskazało zaledwie 6% respondentów.

Małe i średnie firmy częściej inwestują w pracowników oraz wartości niematerialne i prawne

Ze względu na ilość mikroprzedsiębiorstw w całej badanej próbie, wyniki badania w tej grupie mają zawsze bardzo duży wpływ na rezultaty dla populacji mikro i małych firm.. Warto natomiast podkreślić, że w przypadku rodzaju wydatków inwestycyjnych, wyniki dla mikrofirm różnią się dość znacznie od pozostałych dwóch grup przedsiębiorstw (Wykres 95).

Wykres 95. Przyczyny wydatków inwestycyjnych w ostatnich 12 miesiącach w podziale na wielkość firmy (wyrażone w %)

Małe oraz średnie przedsiębiorstwa najczęściej inwestują w maszyny i urządzenia (odpowiednio 57% i 72% wobec 45% dla mikrofirm), nie zaś w wyposażenia, narzędzia i przyrządy. Znacznie powszechniejsze są także w tej grupie inwestycje w zatrudnienie nowych pracowników (3% w mikrofirmach, 15% w małych i 22% w średnich), szkolenia dla pracowników (odpowiednio 8%, 17% i 20%) oraz inwestycje w wartości niematerialne i prawne (9% dla mikroprzedsiębiorstw, 13% dla małych przedsiębiorstw oraz 18% dla średnich firm).

W roku 2020 więcej firm powinno inwestować w budynki i budowle, zatrudnienie nowych pracowników oraz grunty

W okresie kolejnych 12 miesięcy powinien zmniejszyć się odsetek mikro i małych przedsiębiorstw inwestujących w wyposażenie, narzędzia i przyrządy, maszyny i urządzenia oraz środki transportu odpowiednio o 10, 5 i 4 punkty procentowe. Wyniki badania sugerują, że w pozostałe rodzaje inwestycji będą cieszyły się większym zainteresowaniem przedsiębiorców. W przypadku budynków i budowli będzie to wzrost o 9 punktów procentowych, natomiast dla inwestycji związanych z zatrudnieniem nowych pracowników oraz zakupem gruntów – o 5 punktów procentowych.

W grupie mikroprzedsiębiorstw, poza najbardziej popularnymi grupami inwestycji – wyposażeniem, narzędziami i przyrządami, maszynami i urządzeniami oraz środkami transportu, w których odsetek firm zamierzających ponosić takie wydatki inwestycyjne w kolejnych 12 miesiącach jest niższy od rzeczywistych danych za ostatnie 12 miesięcy, w pozostałych obszarach odnotowano wzrosty sięgające 10 punktów procentowych (budynki i budowle).

Inaczej przedstawia się rozkład odpowiedzi dla małych i średnich przedsiębiorstw. Odsetek firm deklarujących dany rodzaj inwestycji w kolejnym roku jest wyższy od analogicznego wskaźnika za rok 2019 jedynie w trzech grupach inwestycji: budynkach i budowlach, technologiach oraz gruntach. W pozostałych kategoriach odnotowano spadki, czasami dość znaczące. Przykładowo odsetek firm średnich, które zamierzają inwestować w środki transportu zmniejszył się z 35% do 20%.

Czy firma faktycznie inwestuje zgodnie ze swoimi potrzebami?

W tegorocznej ankiecie pojawiło się pytanie o obszary, w których firma dostrzega największe potrzeby inwestycyjne. Pytanie to było zadawane wyłącznie przedsiębiorcom, którzy w ostatnich 12 miesiącach zrealizowali projekty inwestycyjne. Jego celem było zweryfikowanie, czy w ostatnim roku poniesione przez firmy wydatki inwestycyjne były rzeczywiście zgodne z ich potrzebami.

Jak widać na Wykresie 96, największe potrzeby inwestycyjne dotyczą zakupu maszyn i urządzeń, wyposażenia, narzędzi i przyrządów, ale też reklamy i marketingu. Najrzadziej przedsiębiorcy wskazywali potrzeby w zakresie inwestycji w wartości niematerialne i prawne.

Wykres 96. Potrzeby inwestycyjne w firmach w podziale na wielkość firmy (wyrażone w %)

W sprzyjających warunkach przedsiębiorcy w większym stopniu, niż miało to miejsce do tej pory inwestowaliby w zatrudnienie nowych pracowników, technologie oraz szkolenia dla pracowników

Pełną wartość danych na temat potrzeb inwestycyjnych firm można dopiero dostrzec poprzez ich porównanie z rzeczywistymi wydatkami na poszczególne typy inwestycji. W Tabeli 41 dla branż oraz grup wielkościowych przedsiębiorstw zestawiono różnicę pomiędzy potrzebami inwestycyjnymi firm a rzeczywistymi wydatkami na poszczególne typy inwestycji w okresie ostatnich 12 miesięcy.

Tabela 41. Różnica pomiędzy potrzebami inwestycyjnymi w firmach a wydatkami inwestycyjnymi w ostatnich 12 miesiącach w podziale na poszczególne typy inwestycji, branże oraz wielkość firm (wartość w punktach procentowych)

Kolor czerwony w tabeli oznacza, że odsetek przedsiębiorstw, które zrealizowały dany rodzaj inwestycji w ostatnich 12 miesiącach był większy od odsetka firm, które zadeklarowały dany wydatek inwestycyjny jako potrzebny i wymagający wdrożenia. I odwrotnie, w przypadku koloru zielonego – potrzeby inwestycyjne są większe niż rzeczywiście zrealizowane w ostatnim roku projekty inwestycyjne w dany typ inwestycji.

Z rozkładu kolorystyki w Tabeli 41 wynika, że czerwień dominuje w trzech najpopularniejszych obszarach inwestycyjnych: wyposażeniu, narzędziach i przyrządach, maszynach i urządzeniach oraz środkach transportu. Czerwony kolor w tych obszarach można interpretować w ten sposób, że inwestycje w wyposażenie, maszyny czy środki transportu są niezbędne dla prawidłowego i ciągłego funkcjonowania firmy i dlatego przedsiębiorcy nie rozpatrują ich w kontekście dodatkowych potrzeb inwestycyjnych. Inwestycje te muszą być realizowane dla podtrzymania operacyjnej działalności przedsiębiorstwa i dlatego właściciele firm odpowiadając na pytanie o potrzeby inwestycyjne nie brali ich pod uwagę.

W przypadku obszarów oznaczonych kolorem zielonym można założyć, że są to te rodzaje inwestycji, które także są istotne z punktu widzenia bieżącej działalności firmy, ale z różnych powodów (np. finansowych) nie były realizowane w ostatnich 12 miesiącach. Inwestycje te nie są niezbędne dla funkcjonowania biznesu, ale ich realizacja mogłaby niewątpliwie poprawić pozycję konkurencyjną przedsiębiorstwa. Jest to zatem swego rodzaju inwestycyjna lista życzeń ze strony przedsiębiorców, którą chcieliby wdrożyć w życie w sprzyjających warunkach. Właściciele firm, przede wszystkim tych najmniejszych, dostrzegają potrzebę inwestycji związanych z zatrudnieniem nowych pracowników, technologiami, szkoleniami dla pracowników czy działaniami marketingowymi, ale do tej pory nie udaje się tych potrzeb przekuć w wydatki na te cele.

Warto także zwrócić uwagę na spore różnice pomiędzy branżami oraz mikro, małymi i średnimi firmami. Przedsiębiorstwa produkcyjne chcą w większym stopniu inwestować w technologie, usługowe w zatrudnienie nowych pracowników, a handlowe w swoje zasoby ludzkie. Zaskakujące może być to, że przedsiębiorstwa małe, a zwłaszcza średnie wydają się w pełni zaspokajać swoje potrzeby inwestycyjne. Jedynie w trzech obszarach odsetek przedsiębiorstw finansujących dany typ inwestycji w okresie ostatnich 12 miesięcy jest mniejszy od odsetka firm, które widzą potrzeby inwestycyjne związane z danym typem inwestycji. W przypadku firm małych dotyczy to technologii oraz gruntów, a dla firm średnich są to szkolenia dla pracowników.

Inwestycje w technologie pozytywnie wpływają na wzrost konkurencyjności firm

Sześcioprocentową grupę przedsiębiorców, którzy zadeklarowali, że w okresie ostatnich 12 miesięcy zainwestowali w technologie, zapytano czy poniesiony wydatek przełożył się na wzrost konkurencyjności ich firmy. Właściciele przedsiębiorstw mogli wybrać odpowiedź twierdzącą („zdecydowanie tak”, „raczej tak”), negatywną („zdecydowanie nie”, „raczej nie”) lub pośrednią („ani tak, ani nie”). Zgodnie z naszymi przewidywaniami, zdecydowana większość (79%) ankietowanych odpowiedziała twierdząco, w tym 45% wybrało opcję „zdecydowanie tak”, a 35% „raczej tak”). Zanotowaliśmy niewiele negatywnych odpowiedzi, było ich 8%, w tym zaledwie 2% respondentów odpowiedziało „zdecydowanie nie” (Wykres 97).

Wykres 97. Wpływ inwestycji w nowoczesne technologie na wzrost konkurencyjności firm (wyrażone w %)

Analizując zebrane odpowiedzi w układzie branżowym oraz według wielkości firm, można zauważyć, że najbardziej pozytywny wpływ na konkurencyjność miały inwestycje technologiczne w przedsiębiorstwach produkcyjnych oraz średnich firmach, gdzie odsetek odpowiedzi pozytywnych oscylował wokół 100%. Rozkład ten nie powinien dziwić, zważywszy, że w firmach produkcyjnych charakteryzujących się generalnie większą skalą działalności w ma to miejsce w przypadku innych branż, wdrożenie innowacyjnych technologii ma znaczący wpływ na skalę produkcji, kształtowanie kosztów oraz pozycjonowanie produktów na rynku. Ta sama uwaga dotyczy większych firm, w których wdrażanie nowych technologii oddziałuje na wiele obszarów działalności przedsiębiorstwa, generując tam przeważnie korzystne efekty.

Pozytywnego oddziaływania inwestycji w nowoczesne technologie nie można ograniczać tylko do wybranych branż czy większych firm. W mikro i małych firmach odsetek twierdzących odpowiedzi na pytanie o wpływ inwestycji w technologie na konkurencyjność firm również był przytłaczający (80%). Negatywne oceny wpływu technologii na pozycję konkurencyjną przedsiębiorstwa mogą wynikać z różnych przyczyn: niewłaściwego dobrania technologii do planowanych zadań, specyfiki firmy, jej sytuacji finansowej, błędów w fazie zamawiania czy wdrażania technologii lub niewłaściwego przygotowania pracowników do pracy w nowych warunkach.

Inwestycje w nowe technologie to dla firm rozwój, przyszłość i konieczność

W okresie ostatnich 12 miesięcy jedynie 6% przedsiębiorców zadeklarowało inwestycje w nowoczesne technologie. Aby spojrzeć szerzej na problem wpływu nowoczesnych technologii na funkcjonowanie przedsiębiorstw, wszystkich uczestników ankiety poproszono o dokończenie następującego zdania: „Inwestycje w nowe technologie to dla mojej firmy…”. Respondenci mieli do wyboru kilka zakończeń, a rozkład odpowiedzi został przedstawiony na Wykresie 98.

Wykres 98. Rozkład odpowiedzi na pytanie „Inwestycje w nowe technologie to dla mojej firmy…” (wyrażone w %)

Komentarz do wyników warto rozpocząć od odpowiedzi negatywnych: „nieistotna kwestia w naszej działalności” oraz „zbędny wydatek”. Okazuje się, że chociaż polskie firmy z sektora MŚP póki co nie inwestują szczególnie intensywnie w nowoczesne technologie, to jednocześnie dostrzegają duży potencjał z tytułu ich wdrożenia. Obie przedstawione powyżej odpowiedzi wybrało odpowiednio 16% i 10%. Biorąc pod uwagę, że około połowę respondentów stanowią firmy jednoosobowe, wynik ten wydaje się znakomity, dlatego że przy niewielkiej skali działalności, często w tradycyjnych branżach, inwestycje w nowoczesne technologie faktycznie mogą wydawać się „nieistotne” lub „zbędne”. Co prawda w analizie odpowiedzi według wielkości firm widać różnicę pomiędzy mikro a średnimi przedsiębiorstwami (inwestycje w nowoczesne technologie są nieistotne dla 16% firm mikro i 4% firm średnich), ale na pewno różnica ta nie jest tak duża, jak można byłoby się spodziewać. Pozwala to sądzić, że w przyszłości implementacja nowoczesnych rozwiązań technologicznych będzie odbywać się w miarę równomiernie we wszystkich segmentach sektora MŚP.

Taką tezę może potwierdzać to, że najczęściej wybieraną odpowiedzią było słowo „rozwój”. Inwestycje w nowoczesne technologie stanowią szansę rozwojową dla 36% firm mikro, 37% firm małych oraz 55% średnich przedsiębiorstw. Blisko powiązane ze słowem „rozwój” jest słowo „przyszłość”. 29% firm, które wybrały tę odpowiedź zapewne uważa, że szybki rozwój technologiczny będzie dotykać także branży, w której funkcjonują. Nawet jeśli dzisiaj firmy te nie inwestują intensywnie w najnowsze rozwiązania, w bliższej czy dalszej przyszłości pojawią się one w przedsiębiorstwach.

Skoro 29% firm, oprócz „przyszłości” wybrało także odpowiedź „konieczność”, inwestycje w nowoczesne technologie będą niezbędne, aby firmy mogły dalej funkcjonować na rynku, który na wielką skalę będzie absorbować wszelkie nowinki technologiczne, o ile pozwolą one na budowanie przewagi konkurencyjnej i poprawę efektywności działania.

Dla wielu przedsiębiorstw ta przyszłość jest wszakże jednak dość odległa. 22% respondentów dostrzega bowiem „możliwość na przyszłość, ale jeszcze nie teraz”. Przedsiębiorcy, którzy wybrali tę odpowiedź obserwują zapewne uważnie rynek, widzą nowe technologie już zaaplikowane u swoich konkurentów, ale dopóki brak tych technologii nie wpływa znacząco na ich sytuację finansową, odkładają decyzję o inwestycjach na później. Może się jednak okazać, że właściwy moment na taką inwestycję zostanie przegapiony i trudno będzie później nadrobić powstałą w ten sposób lukę technologiczną i pogorszenie pozycji na rynku.

A że inwestycje w nowoczesne technologie mają wpływ na pozycjonowanie firmy w stosunku do konkurentów świadczy głos 16% przedsiębiorców, którzy wybrali odpowiedź „źródło przewagi rynkowej”. Wydaje się, że nie jest to wysoki odsetek, zważywszy, że w poprzednim rozdziale aż 80% firm, które faktycznie zainwestowało w okresie ostatnich 12 miesięcy w nowoczesne technologie potwierdziło, że wpłynęły one na wzrost konkurencyjności przedsiębiorstwa.

Pozostałe odpowiedzi „prestiż” i „strategia działania” wybrało odpowiednio 15% i 14% respondentów. Strategia działania jest szczególnie istotna dla średnich firm. Przedsiębiorstwa te są znacznie bardziej eksponowane na rynku, ich działalność i produkty są w większym stopniu rozpoznawalne, a przy tym mają nieporównywalnie większe możliwości marketingowe w stosunku do małych firm. Dostrzegają zatem korzyści z inwestowania w nowoczesne technologie i możliwość pozycjonowania się na rynku jako przedsiębiorstwa innowacyjne, będące na bieżąco z najnowszymi rozwiązaniami stosowanymi w branży. Te przewagi pozwalają im być zawsze o krok przed konkurentami.

27% firm chciałoby zakupić nowoczesne technologie, ale ich na to nie stać

Na ile faktycznie wydatki na technologie cyfrowe są warunkowane czynnikami finansowymi, zweryfikować miały odpowiedzi na kolejne pytanie. Przedsiębiorcy mieli wskazać, czy firma chciałaby skorzystać z rozwiązań cyfrowych, które wpłynęłyby na wzrost wydajności oraz przychodów prowadzonego biznesu, ale ze względu na koszt zakupu technologii, inwestycja taka nie jest aktualnie możliwa do zrealizowania.

Okazuje się, że na tak postawione pytanie pozytywnie odpowiedziało 27% ankietowanych przedsiębiorstw – znacznie więcej niż 6% firm, które w ostatnich 12 miesiącach faktycznie inwestowało w technologie (Wykres 98) oraz 16% firm, które inwestycje w technologie uwzględniło w swoich potrzebach inwestycyjnych (Wykres 96). Wyniki te można skonkludować w ten sposób, że w sytuacji gdy środki finansowe, które są do dyspozycji przedsiębiorstw, nie pozwalają na realizację wszystkich potrzebnych projektów inwestycyjnych, nowe rozwiązania technologiczne są jedną z ostatnich opcji wyboru. Co więcej, znając swoją aktualną sytuację finansową, wielu przedsiębiorców nawet nie uwzględnia wydatków na technologie cyfrowe w swoich potrzebach inwestycyjnych. Bardziej optymistyczna konkluzja płynąca z odpowiedzi na to pytanie jest taka, że jeśli udałoby się stworzyć interesujący z finansowego punktu widzenia mechanizm transferu nowoczesnych technologii cyfrowych do przedsiębiorstw, więcej niż co czwarte z nich byłoby skłonne zainwestować w nie (Wykres 99).

Wykres 99. Skłonność do inwestowania w nowoczesne rozwiązania cyfrowe, które ze względu na koszt zakupu nie są aktualnie możliwe do zrealizowania (wyrażone w %)

Bariera finansowa przy planowaniu inwestycji w nowoczesne technologie jest oczywiście największa dla mikroprzedsiębiorstw (28%), natomiast w przypadku średnich firm odgrywa już znacznie mniejszą rolę – jedynie 7% tych firm pozytywnie odpowiedziało na pytanie o relację pomiędzy brakiem inwestycji a możliwościami finansowymi.

Pewnym problem może być także wiedza (a raczej jej brak) na temat rozwiązań cyfrowych, które mogłyby zostać zastosowane w danej firmie. Te z przedsiębiorstw, które chciałyby inwestować w technologie, gdyby dysponowały odpowiednimi środkami finansowymi, były dodatkowo proszone o wskazanie przedmiotu takiej inwestycji. Ponad ¼ ankietowanych nie była w stanie odpowiedzieć na tak postawione pytanie (Wykres 100). Właściciele firm bardziej zorientowani w technologicznych potrzebach inwestycyjnych swoich przedsiębiorstw, najczęściej wskazywali na oprogramowania i aplikacje ułatwiające pracę (22%), systemy do zarządzania przedsiębiorstwem i projektami (17%) oraz technologie ułatwiające sprzedaż oraz reklamę w Internecie.

Wykres 100. Technologie cyfrowe, które przedsiębiorcy chcieliby wdrożyć w swoich firmach według wielkości firmy i branży (wyrażone w %)

Większość zrealizowanych inwestycji nie przekraczała wartości 100 tysięcy złotych

Firmy, które w ostatnich 12 miesiącach poniosły wydatki inwestycyjne, lub planują je ponieść w okresie kolejnego roku, są pytane o wysokość tych nakładów.

Wyniki tegorocznego badania dotyczącego okresu poprzednich 12 miesięcy, nie odbiegają od tych z roku ubiegłego. Grupa 26% przedsiębiorców zadeklarowała wydanie kwot poniżej 10 tysięcy złotych (w ubiegłym roku było to 27% firm). Największy odsetek stanowią inwestycje o wartości od 10 do 100 tysięcy złotych. Projekty o takiej wielkości zrealizowało 58% ankietowanych firm (57% w roku 2018). Największe inwestycje, o wartości powyżej 0,5 mln złotych były znacznie rzadsze. Projekty powyżej 1 mln złotych zrealizował zaledwie 1% respondentów (Wykres 101).

Wykres 101. Wysokość wydatków inwestycyjnych w ostatnich 12 miesiącach w podziale na branże i wielkość firmy (wyrażone w %)

Przyjmując metodologię, która została już wykorzystana w poprzednim rozdziale przy omawianiu wysokości nakładów na innowacje, zgodnie z którą założono, że rzeczywiste nakłady na inwestycje są w każdej grupie odpowiedzi równe środkowej wartości danego przedziału (np. 5 tysięcy złotych w przypadku wydatków poniżej 10 tysięcy złotych, 55 tysięcy złotych dla nakładów pomiędzy 10 i 100 tysięcy złotych itd., aż do 2 mln złotych dla wydatków powyżej 1 mln złotych), średnie wydatki poniesione przez inwestujące mikro i małe firmy wyniosły 103 tysiące złotych.

Średnia wartość zrealizowanych w okresie ostatnich 12 miesięcy projektów inwestycyjnych wahała się od 76 tysięcy złotych w województwie warmińsko-mazurskim do 124 tysięcy złotych w regionie kujawsko-pomorskim. W układzie branżowym najmniejsze inwestycje poniosły przedsiębiorstwa usługowe (86 tysięcy złotych), największe z kolei firmy produkcyjne (126 tysięcy złotych).

W roku 2020 średnie nakłady inwestycyjne w mikro i małych firmach powinny wzrosnąć z poziomu 103 do 148 tysięcy złotych

W prognozach wydatków inwestycyjnych na kolejne 12 miesięcy można zaobserwować zmniejszenie odsetka nakładów poniżej 10 tysięcy złotych. Takie inwestycje planuje 17% firm wobec 26%, które takie nakłady poniosło w okresie ostatnich 12 miesięcy. Zwiększył się jednocześnie procent firm, które planują inwestycje o wartości powyżej 100 tysięcy złotych. W roku 2018 inwestycje o takiej wartości zrealizowało 17% przedsiębiorstw, a planuje je 25% firm.

Z pominięciem odpowiedzi „trudno powiedzieć”, przyszłoroczne średnie nakłady inwestycyjne w segmencie mikro i małych firm powinny wynieść 148 tysięcy złotych. W poszczególnych województwach powinny one zawierać się w przedziale od 99 tysięcy złotych na Podkarpaciu do 225 tysięcy złotych w lubuskim. Z kolei w układzie branżowym średnie wydatki inwestycji będą wahać się od 123 tysięcy złotych w usługach do 199 tysięcy złotych w sektorze produkcyjnym.

Średnie wartości inwestycji w roku 2019 rosły wraz z wielkością firmy – od 93 tysięcy złotych w mikroprzedsiębiorstwach do 481 tysięcy złotych w średnich firmach

Wysokość nakładów inwestycyjnych rośnie wraz z wielkością przedsiębiorstwa. Najmniejsze projekty inwestycyjne o wartości do 10 tysięcy złotych w  ostatnich 12 miesiącach realizowało 27% mikroprzedsiębiorstw, 7% małych firm oraz jedynie 3% średnich przedsiębiorstw. Z kolei inwestycje o wartości powyżej 1 miliona złotych zadeklarowało odpowiednio 1%, 8% oraz 12% respondentów, którzy w okresie ostatnich 12 miesięcy wdrożyli projekty inwestycyjne (Wykres 101).

W okresie ostatnich 12 miesięcy średnia wartość inwestycji zrealizowanej przez mikroprzedsiębiorstwo wyniosła 93 tysiące złotych, przez małą firmę – 345 tysięcy złotych, natomiast przez średnie przedsiębiorstwo – 481 tysięcy złotych.

Wiele średnich przedsiębiorstw nie jest jeszcze w stanie określić wysokości nakładów inwestycyjnych w roku 2020

Analizując Wykres 102 przedstawiający wysokość wydatków inwestycyjnych w kolejnych 12 miesiącach, można spodziewać się, że w roku 2020 średnie nakłady inwestycyjne w mikro i małych przedsiębiorstwach zostaną zwiększone. Przy zastosowaniu metodologii szacowania średnich nakładów inwestycyjnych, w okresie kolejnych 12 miesięcy wyniosą one 140 tysiące złotych w mikroprzedsiębiorstwach oraz 397 tysięcy złotych w małych firmach. W przypadku średnich firm trudno skalkulować szacunkową wielkość średnich nakładów inwestycyjnych w roku 2020, gdyż aż 37% ankietowanych przedsiębiorstw z tej grupy nie było w stanie określić wysokości nakładów inwestycyjnych, które zamierzają ponieść w okresie najbliższych 12 miesięcy.

Wykres 102. Wysokość wydatków inwestycyjnych w  kolejnych 12 miesiącach w podziale na wielkość firmy (wyrażone w %)

Kolejne pytanie w ankiecie dotyczy sposobów finansowania inwestycji. Przedsiębiorcy, którzy w okresie ostatnich 12 miesięcy realizowali projekty inwestycyjne lub zamierzają je wdrażać w kolejnym roku są pytani o źródła finansowania inwestycji.

Po raz pierwszy leasing najpopularniejszym, zewnętrznym źródłem finansowania inwestycji

Niezmiennie od pierwszej edycji Raportu najważniejszym źródłem finansowania inwestycji pozostają środki własne przedsiębiorców. W tym roku środki własne wykorzystało 87% ankietowanych mikro, małych i średnich przedsiębiorców (Wykres 103 i 104). Jest to o 1 punkt procentowy więcej niż w ubiegłorocznym badaniu.

Wykres 103. Źródła finansowania inwestycji w ostatnich 12 miesiącach według wielkości firm (wyrażone w %)

Wykres 104. Źródła finansowania inwestycji w ostatnich 12 miesiącach według branż (wyrażone w %)

Środki zewnętrzne są znacznie mniej popularne. W najnowszym badaniu doszło wszakże do niezmiernie istotnej zmiany w sposobie finansowania inwestycji środkami zewnętrznymi. Po raz pierwszy w 10-letniej historii badań to nie kredyt, a leasing był najważniejszym źródłem finansowania inwestycji środkami zewnętrznymi. Leasing wskazało 18% przedsiębiorców – to o 2 punkty procentowe więcej niż rok temu. Tę formę finansowania szczególnie upodobali sobie właściciele firm z województwa zachodniopomorskiego (26%) oraz firmy produkcyjne (23%).

Drugim istotnym zewnętrznym źródłem finansowania inwestycji jest kredyt bankowy, który w ostatnich 12 miesiącach wykorzystało 17% przedsiębiorców – o 2 punkty procentowe mniej niż w roku 2018. Kredyt inwestycyjny pojawiał się najczęściej w odpowiedziach firm z województwa opolskiego (26%) oraz branży handlowej (21%).

Pozostałe zewnętrzne źródła finansowania miały już znacznie mniejsze znaczenie. Z dotacji krajowych lub unijnych skorzystało 5% ankietowanych firm, natomiast z pożyczki od rodziny lub znajomych 4%. W obu przypadkach wynik jest taki sam jak w ubiegłorocznym badaniu.

Jak można wyjaśnić fakt, iż leasing stał się popularniejszy od kredytu? Zapewne zjawisko to wpisuje się w szerszy trend odchodzenia od posiadania środków trwałych (kredyt) na rzecz możliwości korzystania z infrastruktury (leasing). Zgodnie z tym nowym modelem ekonomicznym dostęp do danego dobra jest lepszy od jego posiadania. Wiążą się z tym oczywiście konkretne korzyści ekonomiczne, które decydują o tym, że przedsiębiorca zamiast zakupu danego środka trwałego decyduje się na jego wynajem. Leasing jako forma finansowania dająca możliwość korzystania z maszyn czy środków transportu, bez konieczności ich posiadania, gdyż pozostają one własnością leasingodawcy, znakomicie wpisuje się w ten trend.

Niewątpliwie istotne są także mniejsze wymogi formalne przy korzystaniu z leasingu, który generalnie jest prostszy pod względem proceduralnym od kredytu. Dokumentacja wymagana przy leasingu jest przeważnie mniejsza w porównaniu z dokumentami wymaganymi przez banki. Również sama decyzja leasingowa jest zwykle podejmowana znacznie szybciej od decyzji odnośnie przyznania kredytu inwestycyjnego.

Ważne są także kwestie podatkowe. O ile przy kredycie inwestycyjnym część odsetkowa raty kredytu stanowi koszt uzyskania przychodu, obniżając w ten sposób podstawę opodatkowania, w leasingu operacyjnym wszystkie raty mogą być traktowane jako koszty uzyskania przychodu.

Badania w kolejnych latach pokażą, czy mówimy o jednorazowym zdarzeniu, kiedy leasing jest bardziej popularną formą finansowania inwestycji od kredytu, czy faktycznie mamy do czynienia z początkiem wieloletniego zjawiska, wpisującego się w trend odchodzenia od posiadania na rzecz dostępu.

Leasing najpopularniejszym zewnętrznym źródłem finansowania inwestycji wśród małych firm, kredyt w grupie średnich przedsiębiorstw

Wykorzystanie zewnętrznych źródeł przy finansowaniu inwestycji rośnie wraz z wielkością firmy. Leasing był szczególnie popularny wśród małych firm – 35% z nich korzystało z niego przy realizacji projektów inwestycyjnych wobec 33% wśród średnich przedsiębiorstw oraz 17% w grupie mikrofirm (Wykres 103). Z kolei kredyt był najczęściej wybierany przez średnie firmy (53%). Z tego źródła finansowania korzystało 32% małych firm i 16% mikroprzedsiębiorstw.

Średnie firmy znacznie częściej niż pozostałe grupy korzystały też z dotacji krajowych i unijnych – 11%, wobec 7% w przypadku małych firm i 5% dla mikroprzedsiębiorstw.

W przyszłym roku najważniejszym, zewnętrznym źródłem finansowania inwestycji będzie kredyt

Przedsiębiorcy, którzy zamierzają realizować projekty inwestycyjne w okresie kolejnych 12 miesięcy w większym stopniu chcą korzystać z zewnętrznych źródeł finansowania. Zgodnie z tymi deklaracjami ponad ¼ inwestycji zostanie sfinansowana kredytem, a 22% przy wykorzystaniu leasingu. Aż 23% przedsiębiorców chciałoby finansować projekty inwestycyjne dotacjami unijnymi oraz krajowymi (Wykres 105), ale jak co roku te deklaracje zapewne nie przełożą się na rzeczywistość. W kontekście dywagacji dotyczących leasingu jako najpopularniejszego źródła finansowania inwestycji w ostatnich 12 miesiącach, szczególnie interesujące będzie sprawdzenie za rok, czy faktycznie to zjawisko było zdarzeniem jednorazowym czy może jednak tegoroczne prognozy nie sprawdzą się i w raporcie za rok 2020 ponownie leasing będzie znowu najczęściej wybieranym przez przedsiębiorców sposobem finansowania projektów inwestycyjnych.

Wykres 105. Źródła finansowania inwestycji w kolejnych 12 miesiącach według wielkości firm (wyrażone w %)

W kolejnych 12 miesiącach znaczący wzrost finansowania inwestycji środkami zewnętrznymi odnotowano w grupie mikroprzedsiębiorstw (Wykres 105). Z kredytu zamierza skorzystać 25% najmniejszych firm (wobec 16% w ostatnich 12 miesiącach), z leasingu 22% (17% w ostatnim roku), natomiast z dotacji 23% (przy 5% korzystających z dotacji w poprzednich 12 miesiącach).

Znacznie bardziej zbliżony do wyników badania za ostatnie 12 miesięcy jest prognozowany udział zewnętrznych źródeł finansowania w grupie małych i średnich przedsiębiorstw. W przypadku największych firm może trochę zaskakiwać zmniejszenie odsetka średnich przedsiębiorstw, które zamierzają skorzystać z kredytu (z 53% do 51%) oraz leasingu (z 33% do 24%). Z kolei małe firmy w większym stopniu niż w roku 2019 planują finansować inwestycje kredytem (wzrost z 32% do 39%) oraz dotacjami (wzrost z 7% do 19%).

66% inwestycji miało charakter modernizacyjny

Podobnie jak w roku 2016, kiedy inwestycje były tematem specjalnym Raportu, przedsiębiorcy uczestniczący w badaniu byli proszeni o określenie rodzaju inwestycji, którą realizowali w okresie ostatnich 12 miesięcy lub które będą wdrażać w kolejnym roku. Respondenci mogli zakwalifikować inwestycję jako odtworzeniową, kiedy polegała ona na zastąpieniu przestarzałych środków trwałych nowymi lub modernizacyjną, kiedy nabywano środki trwałe, których do tej pory w firmie nie było.

Zgodnie z Wykresem 106, dominowały inwestycje o charakterze modernizacyjnym. O ile w roku 2016 ten rodzaj inwestycji był wdrażany przez 62% badanych firm, w najnowszym badaniu odsetek ten wzrósł o 4 punkty procentowe do 66%. Zaskoczeniem może być fakt, że jedynie 24% inwestycji firm średnich, które mają największy potencjał finansowy i organizacyjny do wdrażania inwestycji modernizacyjnych, zostało zakwalifikowanych do tej kategorii. Być może właśnie w wielkości tych przedsiębiorstw leży klucz do wyjaśnienia tej prawidłowości. Średnie firmy zdecydowanie częściej niż mikro czy małe przedsiębiorstwa wskazywały na modernizacyjno-odtworzeniowy charakter realizowanych projektów inwestycyjnych (50% wobec 7% w mikrofirmach i 19% w małych przedsiębiorstwach). Biorąc pod uwagę wielkość nakładów inwestycyjnych w średnich firmach, można założyć, że w danym roku jest realizowanych kilka różnych inwestycji, które mają zarówno charakter modernizacyjny (np. zakup nowych maszyn), jak i odtworzeniowy (np. wymiana floty samochodowej). W takiej sytuacji przedsiębiorcy w naturalny sposób wskazują na mieszany typ inwestycji.

Wykres 106. Rodzaj projektów inwestycyjnych według branż oraz wielkości firmy (wyrażone w %)

Inaczej jest w mniejszych firmach, które wdrażają mniejszą ilość inwestycji w roku i których skala jest także finansowo znacznie skromniejsza. W związku z tym znacznie łatwiej jest takiemu przedsiębiorcy określić w trakcie badania, czy inwestycja miała charakter modernizacyjny czy odtworzeniowy. Mieszany charakter projektów inwestycyjnych występuje zatem znacznie rzadziej niż w średnich przedsiębiorstwach.

Inwestycje odtworzeniowe zadeklarowało niewiele ponad ¼ ankietowanych firm, przede wszystkim z branży usługowej i budownictwa. Z kolei mieszany typ inwestycji częściej pojawiał się w odpowiedziach firm z branż kojarzonych z większymi nakładami inwestycyjnymi: produkcyjną oraz budowlaną.

Z punktu widzenia całej polskiej gospodarki, która musi być coraz bardziej innowacyjna, aby pozostać konkurencyjną na europejskim i światowym rynku, cieszyć mogą deklaracje przedsiębiorców na rok 2020. Zgodnie z tymi deklaracjami aż 72% przyszłorocznych inwestycji ma mieć charakter modernizacyjny wobec 22% inwestycji odtworzeniowych. Warto przypomnieć, że w badaniu z roku 2016, 70% ankietowanych przedsiębiorców również zakładało, że ich przyszłe inwestycje będą projektami modernizacyjnymi.

Inwestycje w mikroprzedsiębiorstwach generalnie nie wpłynęły na poziom zatrudnienia. W firmach małych i średnich w większym stopniu przekładały się na wzrost liczby pracowników.

Przedsiębiorcy, którzy w okresie ostatnich 12 miesięcy realizowali projekty inwestycyjne, byli także pytani o ich wpływ na wielkość zatrudnienia. Respondenci mieli do wyboru trzy odpowiedzi: 1. wzrost zatrudnienia, 2. spadek zatrudnienia oraz 3. zatrudnienie bez zmian.

Wydawać by się mogło, że dominować będą dwie pierwsze odpowiedzi. Z jednej strony, inwestycje, zwłaszcza te o dużej skali, powinny generować nowe miejsca pracy, gdyż jeśli ich celem jest zwiększenie produkcji i sprzedaży produktów czy usług, to w wielu przypadkach dotychczasowi pracownicy nie będą w stanie podołać zwiększonym obowiązkom wynikającym z nowej skali funkcjonowania przedsiębiorstwa i konieczne będzie zatrudnienie dodatkowych osób. Z drugiej strony, inwestycje w nowoczesne technologie pozwalają na automatyzację wielu czynności wykonywanych do tej pory przez pracowników. W takiej sytuacji logicznym następstwem takiej inwestycji powinno być zmniejszenie poziomu zatrudnienia w przedsiębiorstwie.

Biorąc powyższe pod uwagę, może trochę zaskakiwać to, że zdecydowana większość przedsiębiorców, aż 84%, wskazała trzecią z odpowiedzi: inwestycje nie miały wpływu na zatrudnienie (Wykres 107). Jeśli jednak spojrzeć dokładnie na rozkłady odpowiedzi, można bez trudu wyjaśnić ten wynik.

Wykres 107. Wpływ inwestycji zrealizowanych w okresie ostatnich 12 miesięcy na zatrudnienie (wyrażone w %)

Największy wpływ na ten odsetek miały odpowiedzi mikroprzedsiębiorców. Aż 85% właścicieli tych firm stwierdziło, że w wyniku realizacji inwestycji poziom zatrudnienia nie zmienił się. Jeśli przypomnimy sobie informację z poprzedniego rozdziału o średniej wysokości inwestycji w tym segmencie firm (93 tysiące złotych), nie powinno dziwić, że wpływ takich projektów na wzrost (11%) lub spadek zatrudnienia (4%) był niewielki.

Inaczej wygląda to w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw, które zrealizowały większe inwestycje. Zgodnie z wyliczeniami średnia wartość inwestycji wynosiła odpowiednio 345 tysięcy złotych oraz 481 tysięcy złotych. Skala inwestycji przekłada się na poziom zatrudnienia, a przede wszystkim na jego wzrost. 23% małych przedsiębiorstw oraz 34% średnich firm potwierdziło, że realizacja inwestycji spowodowała konieczność zatrudnienia nowych pracowników. Spadek potwierdziło odpowiednio 10% i 3% firm.

Znacząco większy odsetek odpowiedzi o pozytywnym wpływie inwestycji na zatrudnienie w grupie małych i średnich przedsiębiorstw pozwala na sformułowanie jeszcze jednej tezy – inwestycje te raczej nie automatyzują procesu produkcji czy świadczenia usług, a sama automatyzacja przebiega w ten sposób, że ograniczenie zatrudnienia w obszarach bezpośrednio związanych z inwestycjami i bezpośrednio pracownikami (zastąpienie pracowników nową technologią) jest z nawiązką rekompensowana wzrostem zatrudnienia w innych działach (np. sprzedaży), które rosną w wyniku wdrożenia projektów inwestycyjnych.

• W roku 2019 projekty inwestycyjne zrealizował rekordowy odsetek mikro i małych firm (52%). W kolejnym roku wynik ten może wzrosnąć.
• Niepokoić może zmniejszenie odsetka inwestujących średnich firm z 73% do 62% oraz fakt, że jedynie 40% tych firm zamierza finansować projekty inwestycyjne w roku 2020.
• Inwestycje w roku 2019 były realizowane w celu poprawy efektywności (57%), ze  względu na konieczność wymiany przestarzałych środków trwałych (35%) oraz unowocześnienia oferty produktowej (29%).
• Najważniejszymi czynnikami mającymi wpływ na decyzje inwestycyjne są popyt na produkty i usługi firmy, wielkość, produktywność i zyskowność własnych zasobów oraz dysponowanie wolnymi środkami.
• Najczęstszą przyczyną braku wydatków inwestycyjnych w poprzednich 12 miesiącach był brak potrzeby (69%).
• Mikroprzedsiębiorstwa inwestowały najczęściej w wyposażenie, narzędzia i przyrządy, maszyny i urządzenia oraz środki transportu. Małe i średnie przedsiębiorstwa częściej niż mikro inwestują w pracowników oraz wartości niematerialne i prawne.
• Przedsiębiorcy w większym niż do tej pory stopniu chcieliby inwestować w zatrudnienie nowych pracowników, technologie oraz szkolenia dla pracowników.
• W okresie ostatnich 12 miesięcy średnia wartość inwestycji zrealizowanej przez mikroprzedsiębiorstwo wyniosła 93 tysiące złotych, przez małą firmę – 345 tysięcy złotych, natomiast przez średnie przedsiębiorstwo – 481 tysięcy złotych.
• Po raz pierwszy leasing, a nie kredyt, był najpopularniejszym, zewnętrznym źródłem finansowania inwestycji. Leasing był szczególnie popularny wśród małych firm, z kolei kredyt był najczęściej wybierany przez średnie firmy.
• 66% inwestycji miało charakter modernizacyjny, a 26% odtworzeniowy.

84% inwestycji mikroprzedsiębiorstw nie miało wpływu na zatrudnienie. 23% małych przedsiębiorstw oraz 34% średnich firm potwierdziło, że realizacja inwestycji spowodowała konieczność zatrudnienia nowych pracowników.

Z perspektywy działalności inwestycyjnej, przebadane firmy możemy podzielić na pięć podstawowych segmentów. Struktura wyznaczonych segmentów, w przełożeniu na próbę badawczą, kształtuje się w sposób przedstawiony na Wykresie 108.

Wykres 108. Struktura segmentów w próbie badawczej

Mianem konkretnych inwestorów zostały określone firmy, które posiadają niski potencjał inwestycyjny, ale prowadzone przez nich inwestycje w 24-miesięcznych ramach czasowych skupiają się na konkretnych obszarach firmy. Konkretni inwestorzy to w zdecydowanej większości mikrofirmy, które specjalizują się w branży usługowej. Konkretni inwestorzy działają głównie na rynkach lokalnych lub rynku krajowym, co oznacza, że prowadzą sprzedaż na terenie co najmniej dwóch województw. Inwestując skupiają się na poprawie efektywności firmy.

Młodzi gracze, tak jak sugeruje nazwa segmentu, to młode firmy, których okres działalności nie przekracza 6 lat. Wśród młodych graczy zauważamy aktywność inwestycyjną, która wiąże się z potrzebami rozwoju firmy w jej wczesnym etapie funkcjonowania. Niemal wszyscy młodzi gracze to mikrofirmy, które dopiero zaczynają swoją przygodę biznesową. Firmy z tego segmentu powiązane są głównie z branżą usługową, a ich najważniejszym obszarem działania jest obszar krajowy. Młodzi gracze realizując inwestycje mają nadzieję na wzrost efektywności firmy. Duża część tego segmentu przyznała, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy wprowadziła na rynek nowe lub ulepszone wyroby, co możemy powiązać z walką o zaistnienie na rynku.

Długowieczni to segment skupiający mikro i małe firmy, które w większości działają na rynku od ponad 7 lat. Są to firmy działające przede wszystkim w usługach, ale również w branży handlowej oraz budowlanej. Firmy z tego segmentu działają gównie na rynku polskim (lokalnym, regionalnym oraz krajowym). Długowieczni charakteryzują się średnim potencjałem inwestycyjnym, a konieczność wymiany środków trwałych oraz poprawa efektywności są ważnymi aspektami, które determinują proces przeprowadzania inwestycji. Wysokość wydatków inwestycyjnych w tym segmencie waha się w przedziale od 10 tys. do 500 tys. złotych.

Globalni producenci to najmniejsza grupa, ale skupiająca przedsiębiorstwa całkowicie inne niż te, zaliczane do pozostałych segmentów. Globalni producenci to najczęściej małe i średnie firmy, z czego ponad połowę segmentu stanowią te drugie. Zdecydowana większość firm w tym segmencie działa w branży produkcyjnej, a ich rynkiem docelowym jest Polska oraz rynki zagraniczne. Segment ten reprezentują firmy z ugruntowaną pozycją na rynku, ponieważ zdecydowana większość z nich istnieje od co najmniej 7 lat. Potencjał inwestycyjny globalnych producentów można określić jako średni, a ich głównymi motywatorami przy przeprowadzaniu inwestycji są: wymiana środków trwałych oraz poprawa efektywności firmy. Niemal połowa przedsiębiorców tego segmentu przyznała, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy wprowadziła na rynek nowy lub ulepszony produkt, co może wiązać się z faktem, że większość opisywanych firm reprezentuje branżę produkcyjną.

Nieinwestujący to firmy, które zadeklarowały, że w czasie ostatnich 12 miesięcy oraz w ciągu nadchodzących 12 miesięcy nie prowadziły i nie będą prowadziły działalności inwestycyjnej. Są to firmy o zerowym potencjale inwestycyjnym. Większość z nich to mikrofirmy, które działają w branży usługowej, a ich obszar działania skupia się na rynkach lokalnych.

W tej części omówione zostaną odpowiedzi na pytania, które pozwoliły nam przeprowadzić proces segmentacji. Pytania i udzielone odpowiedzi stanowiły podstawę do podziału firm na pięć segmentów.

Struktura wielkości firm w segmentach

Na początek przyjrzymy się strukturze wielkości firm w wyznaczonych segmentach; prezentuje ją Wykres 109.

Wykres 109. Struktura wielkości firm w segmentach (w %)

Analizując Wykres 109, można zauważyć, że w segmencie globalnych producentów znajduje się bardzo wysoki odsetek małych (34%) i średnich firm (51%). W przypadku segmentu młodych graczy widzimy całkowitą przewagę mikrofirm (99%).

W przypadku pozostałych segmentów wyniki są bardziej zróżnicowane. W segmencie długowiecznych oprócz wysokiego odsetka mikrofirm (61%) możemy zauważyć dość wysoki procent małych firm (32%). Segmenty konkretnych inwestorów oraz nieinwestujących zostały zdominowane przez mikrofirmy (konkretni inwestorzy: 92%; nieinwestujący: 81%). W przypadku firm z grupy nieinwestujących, poza mikrofirmami, jest również zauważalny niewielki odsetek małych (12%) i średnich firm (7%).

Struktura branż w segmentach

Kolejnym etapem naszej analizy była eksploracja struktury branż w segmentach. Zebrane dane przedstawiono na Wykresie 110.

Wykres 110. Struktura branż w segmentach (w %)

Badając reprezentatywność branż wewnątrz wyznaczonych segmentów można zauważyć, że wśród globalnych producentów dominuje sektor produkcyjny (83%), co wpłynęło na nazwę tego segmentu. W pozostałych segmentach przeważa branża usługowa (konkretni inwestorzy: 70%, młodzi gracze: 75%, długowieczni: 63%, nieinwestujący: 59%).

Wśród firm długowiecznych można zauważyć, że żadna z badanych firm nie jest przedsiębiorstwem produkcyjnym.

Ponad połowa firm nieinwestujących to przedstawiciele branży usługowej (59%). Zauważalnie mniejszy odsetek stanowią firmy handlowe (20%). Wśród nieinwestujących najmniej jest firm budowlanych (11%) oraz produkcyjnych, których jest jedynie 10%.

Analiza obszaru działalności w segmentach

Kolejnym analizowanym zagadnieniem był obszar działalności firm. Dane dotyczące poszczególnych segmentów prezentuje Wykres 111.

Wykres 111. Zasięg działalności firm w poszczególnych segmentach (w %)

W segmencie globalnych producentów duży odsetek stanowią firmy, które swoją działalnością obejmują obszar całego kraju (54%) i zagranicę (37%).

Odnosząc się do ogółu przedsiębiorstw należy jednak pamiętać, że firmy dywersyfikując ryzyko, często działają na kilku rynkach jednocześnie, koncentrując jednak szczególną uwagę na rynku krajowym, a zwłaszcza na początku swej działalności.

Segment młodych graczy, pomimo niewielkiego stażu w działaniach biznesowych, posiada dość wysoki odsetek firm, działających na rynkach międzynarodowych (18%).

Analizując przedsiębiorców działających na obszarze rynku wewnętrznego widać, że grupy konkretnych inwestorów oraz nieinwestujących stanowią znaczną część firm o zasięgu lokalnym – odpowiednio 36% oraz 39%.

Czas funkcjonowania firm z poszczególnych segmentów

Kolejną zmienną, która zróżnicowała strukturę segmentów była zmienna opisująca długość prowadzenia działalności. Strukturę rozkładu tej zmiennej przedstawia Wykres 112. Przyglądając się okresowi istnienia firm w poszczególnych segmentach, możemy wyróżnić dwa segmenty, które charakteryzują się pewną odmiennością, w stosunku do pozostałych:

• młodzi gracze to segment, który zgodnie ze swoją nazwą skupia firmy stosunkowo młode. Ich czas istnienia nie przekracza w większości 7 lat (78% firm to firmy młodsze niż 7 lat).
• długowieczni to firmy charakteryzujące się długim czasem prowadzenia działalności. Zdecydowana większość z nich funkcjonuje na rynku od co najmniej 7 lat (80%).

Wykres 112. Charakterystyka wieku firm w segmentach (w %)

Firmy nieinwestujące to podmioty bardzo zróżnicowane, jeśli chodzi o ich czas działalności na rynku. Wynikiem, który zwraca uwagę w tym segmencie, jest mały odsetek bardzo młodych firm (działających krócej niż rok – 4%).

Widoczna jest zależność między czasem istnienia firmy a prowadzoną liczbą inwestycji: zdecydowana większość firm na początku działalności inwestuje w rozwój swojego biznesu.

Potencjał inwestycyjny w segmentach

Kolejnym przedmiotem zainteresowań w ramach tego podrozdziału był potencjał inwestycyjny. Rozkład wyniku potencjału inwestycyjnego dla poszczególnych segmentów przedstawia Wykres 113. Geneza i założenia wskaźnika Potencjału Inwestycyjnego zostały omówione na początku tego rozdziału.

Wykres 113. Kształt i wielkość potencjału inwestycyjnego w segmentach (w %)

Dokonując analizy tego wskaźnika wewnątrz segmentów, możemy wyróżnić segment konkretnych inwestorów, który charakteryzuje się niskim potencjałem inwestycyjnym (96%), ale inwestycje prowadzone przez firmy z tego segmentu są nastawione na konkretne dziedziny i obszary działania. Oznacza to, że firmy z tego segmentu prowadzą spokojną politykę inwestycyjną, która charakteryzuje się prowadzeniem jednej lub dwóch inwestycji w tym samym czasie.

Drugim godnym zauważenia segmentem są młodzi gracze, którzy charakteryzują się średnim potencjałem inwestycyjnym (84%). Oznacza to, że młode firmy na początku swojej działalności dużo inwestują i robią to w odniesieniu do wielu obszarów działalności firmy.

Charakterystyka wskaźnika potencjału inwestycyjnego rozkłada się podobnie w segmentach długowiecznych (78% wskazań średniego potencjału inwestycyjnego) oraz globalnych producentów (68% wskazań średniego potencjału inwestycyjnego). Firmy z tych sektorów najczęściej przejawiają średnią tendencję do prowadzenia inwestycji.

Segment nieinwestujących oczywiście nie posiada potencjału inwestycyjnego ze względu na brak prowadzonych inwestycji w ciągu ostatnich 12 miesięcy oraz brak planów inwestycyjnych na kolejne 12 miesięcy.

Wymiana środków trwałych

Kolejną zmienną, która zróżnicowała strukturę i kształt segmentów, była zmienna związana z wymianą środków trwałych w firmach. Zmienna ta określa ważność procesu wymiany środków trwałych w procesie decyzyjnym dotyczącym przeprowadzania inwestycji w firmach. Rozkład zmiennej w poszczególnych segmentach przedstawia Wykres 114.

Wykres 114. Ważność aspektu: wymiana środków trwałych (w %)

Wymiana środków trwałych jest ważnym elementem decyzji dotyczących inwestycji w segmencie globalnych producentów oraz firm długowiecznych – odpowiednio 53% i 68% firm rozważa zakup środków trwałych planując inwestycje. W przypadku tych pierwszych wymiana środków trwałych jest ważna z perspektywy struktury branży, gdyż w tym segmencie dominuje branża produkcyjna (83% firm z segmentu globalnych producentów specjalizuje się w branży produkcyjnej).

Dla konkretnych inwestorów oraz młodych graczy wymiana środków trwałych nie jest najważniejszym czynnikiem, który wpływa na decyzję o podjęciu inwestycji.

Ze względu na brak prowadzonych inwestycji w ciągu ostatnich/kolejnych 12 miesięcy nie można pokazać rozkładu odpowiedzi dla segmentu nieinwestujących.

Poprawa efektywności w firmach

Podobnie jak w przypadku wymiany środków trwałych, równie ważnym elementem w firmie jest poprawa efektywności i ona również została poddana analizie segmentowej (Wykres 115).

Wykres 115. Ważność aspektu: poprawa efektywności (w %)

Poprawa efektywności jest bardzo ważna przede wszystkim dla młodych graczy. Młode firmy, we wczesnych fazach swojego funkcjonowania stawiają w pierwszej kolejności na inwestycje, które mają poprawić ich efektywność – 48% tych firm uważa, że jest to bardzo ważny czynnik, a kolejne 32% określa go jako ważny.

Dla długowiecznych oraz globalnych producentów poprawa efektywności jest również ważna – ponad 2/3 firm w tych segmentach inwestuje w efektywność.

Dla niemal połowy firm z segmentu konkretnych inwestorów poprawa efektywności jest określana jako nieważny czynnik z punktu widzenia decyzji inwestycyjnych. Ze względu na charakterystykę tego segmentu można przypuszczać, że inwestycje, które będą celowały w poprawę efektywności nabiorą znaczenia dopiero w przyszłości.

Wielkość środków przeznaczonych na działalność inwestycyjną

Kolejnym czynnikiem, który zróżnicował kształt segmentów, była wysokość środków finansowych przeznaczonych na działalność inwestycyjną firm, prowadzonych w ciągu ostatnich 12 miesięcy (Wykres 116).

Wykres 116. Wielkość środków przeznaczonych na działalność inwestycyjną w ciągu ostatnich 12 miesięcy (PLN)

Dokonując analizy wyników dla wysokości wydatków poniesionych w ciągu ostatnich 12 miesięcy na działalność inwestycyjną możemy zauważyć, że w segmencie globalnych producentów występuje wysoki odsetek firm, które przeznaczyły ponad 500 tys. złotych na działalność inwestycyjną – 27% firm.

Konkretni inwestorzy, młodzi gracze oraz długowieczni charakteryzują się wysokim odsetkiem inwestycji, których wartość w ciągu ostatnich 12 miesięcy zawierała się w przedziale od 10 001–100 000 złotych (odpowiednio 55%, 56% i 59%). Należy również zwrócić uwagę, że konkretni inwestorzy oraz młodzi gracze bardzo często na inwestycje przeznaczają mniej niż 10 tys. złotych rocznie – w obu przypadkach jest to 33% firm.

Wprowadzenie na rynek nowych/ulepszonych produktów w ciągu ostatnich 12 miesięcy

Ostatnią zmienną, która była brana pod uwagę w procesie tworzenia segmentów, była zmienna opisująca aktywność firm pod względem wprowadzenia na rynek nowych/ulepszonych produktów w ciągu ostatnich 12 miesięcy (Wykres 117).

Wykres 117. Wprowadzenie na rynek nowych/ulepszonych produktów w ciągu ostatnich 12 miesięcy (w %)

Niemal połowa firm z segmentu globalnych producentów (48%) zadeklarowała, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy wprowadziła na rynek innowację produktową. Jest to związane z charakterystyką firm, które znajdują się w tym segmencie: małe i średnie firmy, które głównie specjalizują się w branży produkcyjnej, gdzie ulepszony produkt stanowi przewagę rynkową nad konkurencją.

W segmencie młodych graczy również znajduje się wysoki odsetek przedsiębiorstw, które wprowadziły na rynek nowe lub ulepszone produkty – 40%. Ma to bezpośredni związek z faktem młodego wieku firm, które walczą o zdobycie pozycji na rynku.

Odsetek firm, które wprowadziły innowacje produktowe jest trochę niższy wśród segmentu konkretnych inwestorów (22%) oraz długowiecznych (30%).

Wśród firm nieinwestujących można zauważyć, że występuje niewielki odsetek firm, które nie prowadziły oraz nie będą prowadziły polityki inwestycyjnej, ale wprowadziły na rynek nowe lub ulepszone produkty – 14%.

W tym rozdziale rozpatrywane będą odpowiedzi na inne zagadnienia tematu specjalnego, które nie znalazły się bezpośrednio w procesie podziału firm na segmenty. Prezentacja rozkładów odpowiedzi będzie stanowiła dodatkową wartość merytoryczną dla odbiorców raportu.

Poniższy rozdział przedstawia rozkłady odpowiedzi na pytania, które dotyczą inwestycji prowadzonych w firmach. Zatem ze względu na charakter segmentu nieinwestujących, w większości analiz tego rozdziału segment ten zostanie pominięty.

Przedmiot inwestycji w firmach

Dane dotyczące przedmiotu inwestycji firm w ciągu ostatnich 12 miesięcy przedstawia Wykres 118. Dla celów tej analizy zostały uwzględnione tylko trzy rodzaje inwestycji najczęściej wskazywane przez inwestorów (wszystkie analizowane w Raporcie rodzaje inwestycji zostały przedstawione w poprzednim rozdziale).

Wykres 118. Przedmioty inwestycji w ciągu ostatnich 12 miesięcy według segmentów (w %)

Głównym przedmiotem inwestycji w trzech badanych segmentach było wyposażenie, narzędzia i przyrządy, a jedynie w segmencie globalnych producentów zauważalny jest nacisk na inwestycje ukierunkowane na maszyny i urządzenia (77%), co wiąże się bezpośrednio z główną specjalizacją firm w tym segmencie – branżą produkcyjną.

W segmencie długowiecznych trzy najczęściej pojawiające się kategorie przedmiotów inwestycyjnych wskazywane przez wszystkie firmy charakteryzują się podobnym poziomem ważności w hierarchii decyzji inwestycyjnych. Długowieczni w ciągu ostatnich 12 miesięcy najczęściej inwestowali w wyposażenie, narzędzia i przyrządy (53%), w maszyny i urządzenia (49%) oraz w środki transportu (46%).

Podobna tendencja jest widoczna w segmencie konkretnych inwestorów, gdzie pierwsze trzy kategorie inwestycyjne są wybierane zdecydowanie częściej, niż pozostałe: wyposażenie, narzędzia i przyrządy – 42%, maszyny i urządzenia – 30%, środki transportu – 26%.

Młodzi gracze w ciągu ostatnich 12 miesięcy najczęściej inwestowali w: wyposażenie, narzędzia i przyrządy (66%), w maszyny i urządzenia (48%) oraz w środki transportu (33%).

Jeśli chodzi o kolejne 12 miesięcy i dane zaprezentowane na Wykresie 119, to firmy z segmentu globalnych producentów będą dalej głównie skupiać się na inwestycjach w maszyny i urządzenia – 68%.

Kategoria maszyny i urządzenia (46%) w kolejnych 12 miesiącach również była najczęściej wskazywana w segmencie długowiecznych razem z wyposażeniem, narzędziami i przyrządami (44%) oraz środkami transportu (34%).

Młodzi gracze w kolejnych 12 miesiącach skupią się na tych samych kategoriach, które stanowiły przedmiot inwestycji w poprzednich 12 miesiącach – głównym przedmiotem inwestycji pozostanie: wyposażenie, narzędzia i przyrządy (54%), maszyny i urządzenia (44%) oraz środki transportu (29%).

Konkretni inwestorzy w ciągu najbliższych 12 mie­sięcy również nie wprowadzą zmian do swojej polityki inwestycyjnej: wyposażenie, narzędzia i przyrządy – 42%, maszyny i urządzenia – 36% oraz środki transportu – 28%.

Należy tutaj wspomnieć o tendencji, której nie pokazujemy na Wykresie 119, ale jest bardzo istotna z punktu widzenia inwestycji w firmie. Otóż, we wszystkich segmentach widoczny jest wysoki odsetek wskazań na odpowiedź budynki i budowle: konkretni inwestorzy – 20%; młodzi gracze – 22%; długowieczni – 26% oraz globalni producenci – 22%. Z tego względu można przypuszczać, że w kolejnych 12 miesiącach firmy będą modernizowały swoje obecne budynki/pomieszczania lub zakupią/wybudują nowe.

Wykres 119. Przedmioty inwestycji w ciągu najbliższych 12 miesięcy według segmentów (w %)

Źródła finansowania inwestycji

Przedmioty inwestycji w ostatnich oraz przyszłych 12 miesiącach zostały omówione powyżej, natomiast w kolejnym kroku należy zwrócić uwagę na źródła finansowania tych inwestycji.

Firmy w ciągu ostatnich 12 miesięcy finansowały swoją działalność inwestycyjną głównie ze środków własnych: konkretni inwestorzy – 83%; młodzi gracze – 90%; długowieczni – 85% oraz globalni producenci – 76% (Wykres 120).

Wykres 120. Źródła finansowania inwestycji w ciągu ostatnich 12 miesięcy według segmentów (w %)

W segmencie globalnych producentów oraz długowiecznych możemy również odnotować dość wysoki odsetek wskazań związanych z finasowaniem zewnętrznym: kredyt bankowy zadeklarowało odpowiednio 39% i 24% firm, a leasing odpowiednio 34% oraz 26% firm. Ma to niewątpliwie powiązanie ze strukturą wielkości firm w tych segmentach, gdzie jak to zostało zaprezentowane w podrozdziale opisującym strukturę danych segmentów – długowieczni oraz globalni producenci skupiają dość wysoki odsetek małych i średnich firm, które różnią się strategią finansowania inwestycji od firm mikro.

Działalność inwestycyjna w ciągu kolejnych 12 miesięcy również będzie w większości finansowana ze środków własnych firm (Wykres 121).

Wykres 121. Źródła finansowania inwestycji w ciągu najbliższych 12 miesięcy według segmentów (w %)

W zakresie finansowania zewnętrznego, segmenty długowiecznych i globalnych producentów w kolejnych 12 miesiącach dalej będą chętnie korzystać z kredytów bankowych (odpowiednio 32% oraz 41%) oraz leasingu (odpowiednio 25% i 31%).

W kolejnych 12 miesiącach firmy z segmentów konkretnych inwestorów oraz młodych graczy będą wykazywały wyższe zainteresowanie zewnętrznymi źródłami finansowania, niż miało to miejsce w ostatnim roku – odpowiednio 26% i 24% firm zamierza skorzystać z kredytu bankowego, natomiast z leasingu 23% konkretnych inwestorów i 20% młodych graczy.

Dotacje unijne również cieszą się dość wysokim zainteresowaniem wśród firm, szczególnie w deklaracjach na kolejny rok. Z dotacji w badanych segmentach zamierza skorzystać 19% młodych graczy, 18% konkretnych inwestorów, 17% globalnych producentów oraz 12% długowiecznych.

Przyczyny realizacji inwestycji w firmach

Przyczyny realizacji inwestycji w firmach, w ciągu ostatnich 12 miesięcy przedstawia Wykres 122. W segmencie konkretnych inwestorów najczęściej wskazywanymi determinantami przeprowadzenia inwestycji była poprawa efektywności – 43% oraz konieczność wymiany przestarzałych środków trwałych – 39%.

Wykres 122. Główne przyczyny realizacji projektów inwestycyjnych w firmach w ciągu ostatnich 12 miesięcy według segmentów (w %)

Młodzi gracze w swojej działalności inwestycyjnej zdecydowanie skupiają się na poprawie efektowności (68% wskazań). Pozostałymi ważnymi aspektami dla tego segmentu był popyt na produkty/usługi firmy na rynku krajowym (33%), unowocześnienie oferty produktowej (32%) oraz konieczność wymiany przestarzałych środków trwałych (27%).

Segment długowiecznych w ciągu ostatnich 12 miesięcy realizował inwestycje ze względu na konieczność wymiany przestarzałych środków trwałych (59%) oraz ze względu na chęć poprawy efektywności firmy (56%).

Działalność inwestycyjna globalnych producentów w ciągu ostatnich 12 miesięcy była uzależniona głównie od poprawy efektywności (59%) oraz wymiany przestarzałych środków trwałych (45%).

Jeśli chodzi o perspektywę kolejnych 12 miesięcy (Wykres 123), to działalność inwestycyjna firm będzie głównie uzależniona od poprawy efektywności. Aspekt ten uzyskał bardzo wysoki odsetek wskazań we wszystkich badanych segmentach: konkretni inwestorzy – 51%; młodzi gracze – 71%; długowieczni – 58% oraz globalni producenci – 59%.

Wykres 123. Główne przyczyny realizacji projektów inwestycyjnych w firmach w ciągu najbliższych 12 miesięcy według segmentów (w %)

Poza poprawą efektywności, w segmencie konkretnych inwestorów ważnymi czynnikami z punktu widzenia inwestycji będą: wymiana środków trwałych (32%), popyt na produkty/usługi firmy na rynku krajowym (30%) oraz unowocześnienie oferty produktowej (28%).

Młodzi gracze w swojej strategii inwestycyjnej, poza poprawą efektywności, wezmą pod uwagę kształtowanie się popytu na ich dobra/usługi na rynku krajowym (44%) oraz unowocześnienie oferty produktowej (35%).

W segmencie długowiecznych działalność inwestycyjna w kolejnych 12 miesiącach będzie uzależniona od konieczności wymiany przestarzałych środków trwałych (47%) oraz wielkości popytu na produkty/usługi firm na rynku krajowym (33%).

Na strategię inwestycyjną globalnych producentów w kolejnym roku wpłynie, poza poprawą efektywności, także konieczność wymiany środków trwałych (41%) oraz wielkość popytu na usługi/produkty firm na rynku krajowym (38%).

Stosunek do działalności inwestycyjnej w firmach

W ramach kwestionariusza, w części dotyczącej tematu specjalnego, zadaliśmy przedsiębiorcom pytanie o ich podejście do działalności inwestycyjnej. Do wyboru był szereg kategorii, którymi respondenci mogli opisać swoje podejście do inwestycji. Rozkład odpowiedzi na to pytanie przedstawia Wykres 124.

Wykres 124. Stosunek do inwestycji w firmach w podziale na segmenty (w %)

Najczęściej wskazywanym słowem/frazą opisującą inwestycje we wszystkich segmentach był rozwój: konkretni inwestorzy – 36%; młodzi gracze – 49%; długowieczni – 41%; globalni producenci – 49% oraz Nieinwestujący – 27%. Firmy wskazywały również bardzo często przyszłość oraz konieczność.

W segmencie młodych graczy oprócz rozwoju, przyszłości oraz konieczności, firmy zwracały równie często uwagę na źródło przewagi rynkowej (23%) oraz strategię działania (23%).

Firmy w segmencie długowiecznych często wskazywały na źródło przewagi rynkowej (21%), strategię działania (23%) oraz możliwość na przyszłość, ale jeszcze nie na ten moment (18%).

Dla globalnych producentów inwestycje poza rozwojem, koniecznością i przyszłością to również źródło przewagi rynkowej (25%) i strategia działania (28%).

Nieinwestujący z racji tego, że w ostatnim roku nie inwestowali i nie planują inwestycji w kolejnym roku (wynika to z samej specyfikacji tego segmentu), to posiadają oczywiście swój stosunek do inwestycji. Dla tej grupy firm działalność inwestycyjna to przede wszystkim rozwój i przyszłość, ale również możliwość na przyszłość (22%).

Charakter prowadzonych inwestycji w firmach

W okresie ostatnich 12 miesięcy firmy w swojej działalności inwestycyjnej skupiały się głównie na inwestycjach o charakterze modernizacyjnym (Wykres 125).

Wykres 125. Charakter prowadzonych inwestycji w firmach w ciągu ostatnich 12 miesięcy według segmentów (w %)

W segmencie konkretnych inwestorów oraz długowiecznych zauważalny jest wysoki odsetek odpowiedzi przy odtworzeniowym charakterze inwestycji (zastąpienie przestarzałych środków trwałych). Globalni producenci w okresie ostatnich 12 miesięcy skupili się na inwestycjach zarówno odtworzeniowych, jak i modernizacyjnych (32%).

W ciągu kolejnych 12 miesięcy nie nastąpi diametralna zmiana w charakterze prowadzonych inwestycji, a firmy wciąż skupią się głównie na inwestycjach o charakterze modernizacyjnym (Wykres 126). Podobnie jak w przypadku poprzednich 12 miesięcy, w kolejnym okresie segment konkretnych inwestorów oraz długowiecznych położy duży nacisk także na inwestycje o charakterze odtworzeniowym.

Wykres 126. Charakter prowadzonych inwestycji w firmach w ciągu najbliższych 12 miesięcy według segmentów (w %)

Wpływ inwestycji na zatrudnienie i liczbę osób w firmie

Dokonując analizy wpływu inwestycji na zatrudnienie i liczbę osób w firmach możemy zauważyć, że w większości przedsiębiorstw przeprowadzone inwestycje nie miały większego wpływu na wielkość zatrudnienia. Rozkład odpowiedzi na to pytanie znajduje się na Wykresie 127.

Wykres 127. Wpływ inwestycji na zatrudnienie i liczbę osób w firmie w ciągu ostatnich 12 miesięcy według segmentów (w %)

Największe oddziaływanie przeprowadzonych inwestycji na zatrudnienie deklarują globalni producenci. W tym segmencie, aż 22% inwestycji zakończyło się zatrudnieniem dodatkowych osób. Należy również zauważyć, że niektóre inwestycje w tym segmencie na tyle zautomatyzowały procesy, że 8% firm zredukowało zatrudnienie.

Warto również zwrócić uwagę, że jeśli inwestycje wpływają na zatrudnienie, to w pozytywnym znaczeniu tego słowa – po przeprowadzeniu inwestycji w firmie częściej zatrudnia się pracowników niż zwalnia.

Inwestycje w nowoczesne technologie a wzrost konkurencyjności firmy

Kolejnym elementem badawczym w kwestionariuszu było pytanie o wpływ inwestycji w nowoczesne technologie na wzrost konkurencyjności firmy. Kafeteria w tym pytaniu była pięciostopniowa, gdzie 1 oznacza, że inwestycje w nowoczesne technologie zdecydowanie nie mają wpływu na wzrost konkurencyjności firmy, a 5 oznacza, że inwestycje w nowoczesne technologie zdecydowanie wpływają na konkurencyjność firmy na rynku. Rozkład odpowiedzi na to pytanie przedstawia Wykres 128.

Wykres 128. Postrzeganie inwestycji w nowoczesne technologie jako determinanta wzrostu konkurencyjności firmy według segmentów (w %)

Najbardziej zdecydowaną grupą firm w tym zakresie są globalni producenci – nie ma odpowiedzi neutralnych ani negatywnych. Stawiają oni inwestycje w nowoczesne technologie wyłącznie w pozytywnym świetle.

Najwyższy odsetek odpowiedzi neutralnych i negatywnych (przy dalszym zachowaniu bardzo wysokiego odsetka odpowiedzi pozytywnych) jest widoczny w segmencie długowiecznych – 12% firm z tego segmentu nie uważa, aby nowoczesne technologie na tym etapie działalności ich firmy były ważne, a 16% nie ma konkretnego zdania.

Segment konkretnych inwestorów oraz młodych graczy również jest w większości przekonany, że inwestycje w nowoczesne technologie pozytywnie wpływają na konkurencyjność firmy na rynku – odpowiednio 90% oraz 84%.

Wpływ czynników zewnętrznych na podjęcie decyzji o inwestycjach

Wpływ czynników zewnętrznych na podjęcie decyzji o przeprowadzeniu inwestycji przez firmy został przedstawiony na Wykresie 129.

Wykres 129. Wpływ czynników zewnętrznych na podjęcie decyzji o inwestycjach: czynniki popytowe według segmentów (w %)

Czynniki popytowe, do których zaliczamy: bogacenie się społeczeństwa, nowe rynki zbytu, czy zapotrzebowania sezonowe, przez firmy we wszystkich badanych segmentach, zostały określone jako wpływające pozytywnie na podjęcie decyzji o przeprowadzeniu inwestycji. Można zatem powiedzieć, że czynniki popytowe zachęcają firmy do inwestowania.

Czynniki finansowe to przede wszystkim dostępność zewnętrznych źródeł finansowania (Wykres 130). Wpływ czynników finansowych na podjęcie decyzji o inwestycjach dla wszystkich segmentów jest bardzo ważny, jednak dla globalnych producentów szczególnie. Firmy działające na rynkach zagranicznych zwracają bardzo dużą uwagę na możliwości finansowania zewnętrznego oraz na dostępność produktów finansowych zabezpieczających ryzyko w transakcjach międzynarodowych.

Wykres 130. Wpływ czynników zewnętrznych na podjęcie decyzji o inwestycjach: czynniki finansowe według segmentów (w %)

W pozostałych segmentach korzystne warunki finansowania zewnętrznego również zachęcają firmy do przeprowadzenia inwestycji.

Czynniki techniczne (Wykres 131), czyli rozwój technologii, dostęp do wykwalifikowanych technicznie pracowników oraz stosunek firm do nowych technologii, także wpływają pozytywnie i zachęcają firmy do przeprowadzenia inwestycji.

Wykres 131. Wpływ czynników zewnętrznych na podjęcie decyzji o inwestycjach: czynniki techniczne według segmentów (w %)

Podobnie jak w przypadku czynników finansowych, również w wypadku czynników zewnętrznych segment globalnych producentów zwraca na nie największą uwagę – 18% firm w tym segmencie wskazuje, że rozwój technologii zachęca je do inwestowania. Wśród globalnych producentów może to być spowodowane specyfiką tego segmentu – większość z nich to małe i średnie firmy oraz duży odsetek firm z branży produkcyjnej, dla których czynniki techniczne są bardzo ważne przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych.

W każdym badanym sektorze ponad połowa firm określiła rozwój technologii jako ważny i zachęcający do inwestowania czynnik.

Specjalistyczne rozwiązania cyfrowe

Rozwiązania cyfrowe w wielu dziedzinach działalności są bardzo ważną częścią rozwoju firm. Zdarza się jednak, że pomimo chęci zainwestowania w ten obszar, jest to niemożliwe ze względu na wysoki koszt zakupu technologii (Wykres 132).

Wykres 132. Chęć firm do zainwestowania w rozwiązania cyfrowe, które nie są możliwe do zrealizowania, ze względu na wysoki koszt zakupu według segmentów (w %)

W segmencie młodych graczy znajduje się dość wysoki odsetek firm, które by chętnie skorzystały ze specjalistycznych rozwiązań cyfrowych, jednak koszt zakupu przekracza ich możliwości finansowe (33%). Młodzi gracze, jako najbardziej pożądane rozwiązania cyfrowe, najczęściej wymieniali aplikacje ułatwiające pracę (27%).

Podobna sytuacja ma miejsce w segmencie długowiecznych – 31% firm przyznało, że chętnie skorzystałoby ze specjalistycznych rozwiązań cyfrowych, a najbardziej pożądanym rodzajem oprogramowania są aplikacje ułatwiające pracę (24%).

28% firm z segmentu konkretnych inwestorów przyznało, że chciałoby skorzystać ze specjalistycznych rozwiązań cyfrowych, a najczęściej wskazywanym rodzajem pożądanego oprogramowania były również aplikacje, które ułatwiają pracę (22%).

W grupie globalnych producentów 19% firm chciałoby skorzystać ze specjalistycznych rozwiązań cyfrowych, gdyby finanse firmy na to pozwoliły. Najczęściej wskazywanym rodzajem oprogramowania były systemy do zarządzania przedsiębiorstwem, projektami, bazy i chmury danych – 30%.

Wykres 133. Rodzaj systemu, z którego chciałyby skorzystać firmy, ale ze względu na koszt zakupu technologii inwestycja nie jest aktualnie możliwa do zrealizowania (w %)

Przystępując do podsumowania segmentacji należy zwrócić uwagę na fakt, że temu procesowi zostały poświęcone dwa rozdziały:

• I „Wyniki przeprowadzonej segmentacji” – przedstawia pytania i zmienne będące istotne dla procesu segmentacji. Co oznacza, że ich rozkład odpowiedzi znacznie wpłynął na wygląd segmentów i zadecydował o ich podziale i nazewnictwie;
• II „Analiza tematu specjalnego pod kątem wyznaczonych segmentów” – zawiera wyniki tematu specjalnego w podziale na wyróżnione segmenty.

Dzięki zastosowanemu algorytmowi w przeprowadzonej segmentacji udało nam się wyróżnić cztery charakterystyczne segmenty oraz jeden, który zdefiniował się samoistnie przez firmy, które nie prowadziły inwestycji w ciągu ostatnich 12 miesięcy oraz nie planują ich przeprowadzenia w ciągu kolejnych 12 miesięcy.

Zmiennymi, na podstawie których stworzono segmentację były (zmienne istotnie różnicujące segmenty):

• wielkość firmy,
• branża w której działa firma,
• obszar działania firmy,
• czas istnienia firmy,
• potencjał inwestycyjny firmy,
• ważność aspektu: wymiana przestarzałych środków trwałych,
• ważność aspektu: poprawa efektywności,
• wydatki inwestycyjne poniesione w ciągu ostatnich 12 miesięcy,
• wprowadzenie na rynek nowego lub ulepszonego wyrobu lub usługi w ciągu ostatnich 12 miesięcy.

Dokonując krótkiej charakterystyki i opisu wyznaczonych segmentów przedstawiliśmy Państwu:

• segment konkretnych inwestorów – czyli firmy, które posiadają niski potencjał inwestycyjny, ale prowadzone przez nie inwestycje w 24-miesięcznych ramach czasowych skupiają się na konkretnych obszarach firmy,
• segment młodych graczy – młode firmy, których czas istnienia nie przekracza 6 lat,
• segment długowiecznych – segment skupiający mikro i małe firmy, które w większości działają w gospodarce od ponad 7 lat,
• segment globalnych producentów – małe i średnie firmy, których główną branżą jest branża produkcyjna, a ich głównymi rynkami zbytu jest cała Polska oraz rynki zagraniczne,
• segment nieinwestujących – firmy, które zadeklarowały, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy i w ciągu kolejnych 12 miesięcy nie przeprowadziły lub nie będą przeprowadzały działalności inwestycyjnej.

W strukturze wielkości firm segment młodych graczy skupia w sobie najwyższy odsetek firm mikro, a segment globalnych producentów w większości małe i średnie firmy. Wśród struktury branż, wewnątrz większości segmentów dominują firmy z sektora usługowego. Segment globalnych producentów stanowi wyjątek, wyróżniając się na tle innych grup ze zdecydowanie najwyższym odsetkiem firm z branży produkcyjnej.

Trzy na cztery segmenty w obszarze działalności firm działają w podobny sposób, nie wykazując tendencji do dominacji żadnego obszaru rynku (np. regionalnego). Wśród globalnych producentów możemy zauważyć, że firmy z tego segmentu głównie skupiają się na działalności w obszarze krajowym (cała Polska) lub międzynarodowym.

Dokonując charakterystyki wieku firm, w segmentach można wyróżnić dwie grupy: długowieczni oraz młodzi gracze. Ci pierwsi to firmy, które działają na rynku od ponad 7 lat, a drudzy to nowe firmy (w większości mikro, które dopiero zaczynają swoją ekspansję na rynku) i działają w gospodarce nie dłużej niż 6 lat.

Dalsza część segmentacji dotyczyła potencjału inwestycyjnego firm. Geneza powstania tego wskaźnika została opisana w podrozdziale: „Wprowadzenie do procesu segmentacji”. Największym potencjałem inwestycyjnym zaznacza się segment młodych graczy – segment młodych firm, które na początku swojej działalności inwestują dużo i w różne obszary działalności firmy. Na drugim biegunie potencjału inwestycyjnego znajdują się firmy z segmentu konkretnych inwestorów – czyli firm, które prowadzą spokojną politykę inwestycyjną, która polega na prowadzeniu 1–2 inwestycji w tym samym czasie.

Kolejną część stanowiły zagadnienia związane z ważnością aspektów, które wpływają na decyzję o przeprowadzeniu inwestycji. Z perspektywy segmentacji istotnymi do podziału firm zagadnieniami były: wymiana środków trwałych oraz poprawa efektywności w firmach. Wymiana środków trwałych została określona jako bardzo ważny czynnik przez firmy z segmentów: długowiecznych oraz globalnych producentów, a poprawa efektywności w firmach była kluczowa dla młodych graczy, ale również odgrywa ważną rolę dla segmentu długowiecznych oraz globalnych producentów.

Wielkość środków przeznaczonych na działalność inwestycyjną przez firmy w ciągu ostatnich 12 miesięcy rośnie wraz z wielkością firm – przez co segment globalnych producentów skupia najwięcej firm, które na działalność inwestycyjną przeznaczyły ponad 100 tys. złotych w ostatnich 12 miesiącach. Najwięcej „drobnych inwestycji” – czyli do 10 tys. złotych przeprowadziły firmy z segmentu konkretnych inwestorów oraz młodych graczy.

Ostatnią zmienną, która była kluczowa z perspektywy przeprowadzonego mechanizmu segmentacji, była zmienna, która opisywała działalność innowacyjną firm – czyli, czy dana firma w ciągu ostatnich 12 miesięcy wprowadziła na rynek nowy/ulepszony produkt. Najwyższy odsetek firm „innowacyjnych” znajdował się w segmencie globalnych producentów, a najniższy wśród firm nieinwestujących.

Podsumowanie II rozdziału segmentacji „Analiza tematu specjalnego pod kątem wyznaczonych segmentów” zaczynamy od pytań dotyczących przedmiotu inwestycji w ciągu ostatnich/najbliższych 12 miesięcy. Głównymi przedmiotami inwestycji, które zajmują pierwsze trzy miejsca wśród wszystkich segmentów, w okresie poprzednich 12 miesięcy oraz w perspektywie kolejnych 12 miesięcy są:

• wyposażenie, narzędzia i przyrządy,
• maszyny i urządzenia,
• środki transportu.

Analizując te dane należy wyróżnić segment globalnych producentów, który zdecydowanie na pierwszym miejscu w ciągu ostatnich i najbliższych 12 miesięcy wskazał maszyny i urządzenia jako główny przedmiot wydatków inwestycyjnych.

Jeśli chodzi o źródła finansowania inwestycji to wszystkie firmy, we wszystkich segmentach zgodnie wskazywały, że środki własne były i będą głównym źródłem finansowania inwestycji. Warto nadmienić, że wśród firm z segmentu długowiecznych oraz globalnych producentów widoczne są tendencje do korzystania z kredytów bankowych oraz leasingu przy finansowaniu projektów inwestycyjnych.

Wszystkie firmy zgodnie wskazywały, że główną determinantą przeprowadzania inwestycji była poprawa efektywności. Szczególnie jest to widoczne w segmencie młodych graczy, który zdecydowanie na pierwszym miejscu stawia poprawę efektywności. Pozostałe segmenty również często wskazują na konieczność wymiany przestarzałych środków trwałych jako główną przyczynę realizacji projektów inwestycyjnych. Inne, ważne przyczyny przeprowadzenia inwestycji w poszczególnych segmentach to: popyt na produkty/usługi firmy na rynku krajowym oraz unowocześnienie oferty produktowej.

Jeśli chodzi o inwestycje, które będą prowadzone przez firmy w ciągu kolejnych 12 miesięcy, to będą one głównie dyktowane przez czynniki związane z poprawą efektywności, koniecznością wymiany środków trwałych oraz popytem na produkty/usługi firmy na rynku krajowym.

Analizując podejście do inwestycji i określenie stosunku do nich z perspektywy firm, dla większości inwestycje to: rozwój, przyszłość oraz konieczność. Wszystkie segmenty często wskazywały również, że inwestycje to strategia działania oraz źródło przewagi rynkowej. Szczególnie wśród segmentu młodych graczy panuje przekonanie, że inwestycje to rozwój, którego potrzebują młode firmy.

Rozkład odpowiedzi w pytaniu o wpływ inwestycji w nowoczesne technologie na wzrost konkurencyjności firmy wskazuje segment globalnych producentów jako znacznie wyróżniający się na tle pozostałych ze względu na pełne przekonanie do stwierdzenia, że inwestycje w nowoczesne technologie pozytywnie wpływają na wzrost konkurencyjność firmy na rynku (tutaj głównie zagranicznym).

Charakter prowadzonych inwestycji przez firmy w ciągu ostatnich/przyszłych 12 miesięcy kształtuje się podobnie we wszystkich segmentach. Firmy raczej skupiały się lub będą się skupiać na inwestycjach o charakterze modernizacyjnym. Segment globalnych producentów wyróżnia się na tle pozostałych segmentów poprzez wysoki odsetek wskazań, że prowadzone inwestycje miały/będą miały charakter zarówno odtworzeniowy, jak i modernizacyjny.

Większość firm we wszystkich segmentach jest zdania, że prowadzone inwestycje w ciągu ostatnich 12 miesięcy nie miały większego wpływu na zatrudnienie. Jeśli wśród firm pojawiały się jakiekolwiek wskazania, które ukazują wpływ inwestycji na zatrudnienie, to były to w większości głosy pozytywne, co oznacza, że inwestycje powodowały wzrost zatrudnienia w firmach.

Czynniki popytowe, finansowe i techniczne są równie ważne dla firm we wszystkich segmentach. Firmy są przekonane, że czynniki te zachęcają do przeprowadzenia inwestycji. Kolejny raz należy wyróżnić segment globalnych producentów, który szczególną uwagę zwraca na czynniki techniczne, co ma powiązanie ze strukturą branżową segmentu (w większości są to firmy z branży produkcyjnej).

Na zakończenie II rozdziału poświęconego segmentacji, dokonano analizy chęci skorzystania ze specjalistycznych rozwiązań cyfrowych, które ze względów finansowych firmy nie mogą zostać zrealizowane. Najwyższy odsetek firm zainteresowanych skorzystaniem z takich rozwiązań był widoczny w segmencie długowiecznych oraz młodych graczy. Firmy najczęściej wymieniały oprogramowanie ułatwiające pracę oraz systemy do zarządzania przedsiębiorstwem jako rodzaj najbardziej pożądanego oprogramowania.

Charakterystyka działalności firmy

Firma działa w Polsce od 1989 roku. Aktualnie zajmuje się rewitalizacją obiektów post-przemysłowych, jest również aktywna w sferze kultury (wcześniej prowadziła działalność handlową).

Z czym kojarzą się inwestycje?

Wolne środki w firmie nie mogą być bierne. Jeżeli jest wolny kapitał, to przedsiębiorca powinien sprawić, by te środki pracowały.

W naszym przypadku inwestycje dotyczą dwóch płaszczyzn – wytwarzamy dobra dla inwestora, które równocześnie są dobrami publicznymi. Dzieje się tak w przypadku, gdy realizujemy projekty dla państwa czy regionu.

Kładziemy bardzo duży nacisk na estetykę wykonania naszych inwestycji. Planując inwestycje budowlane związane z rewitalizacją obiektów architektonicznych, firma chce osiągnąć „efekt Bilbao” – ważne jest, aby obiekt cieszył oko i był prospołeczny. Zwracamy uwagę na to, aby nasze projekty były elementem estetycznym i trwałym, dającym radość miastu i jego mieszkańcom. Wychodzimy z założenia, że jeżeli nasza praca będzie dobrze odbierana, a inwestorzy i użytkownicy zadowoleni, to firma zyska więcej zleceń i będzie się rozwijała. Firma stale musi się rozwijać, unowocześniać procesy i inwestować w podnoszenie kompetencji pracowników.

Co w Państwa firmie wpływa na decyzje inwestycyjne?

W przypadku naszej firmy mamy do czynienia z dużą zależnością od projektów urbanistycznych oraz zagospodarowania przestrzeni w danej miejscowości. Potrzebna jest zatem odpowiednia polityka inicjowania i wsparcia inwestycji przez państwo czy władze lokalne (władze regionu, miasta). Władze, decydując się na budowę infrastruktury, odpowiadają na potrzeby społeczeństwa, ale należy też pamiętać, że społeczeństwo – pośrednio lub bezpośrednio – zgłasza taką potrzebę – jest to działanie symbiotyczne.

Główne czynniki wpływające na podejmowanie decyzji o inwestycjach w naszej firmie:

• opłacalność inwestycji – inwestycja musi przynosić zyski,
• bezpieczeństwo inwestycji,
• dostępność finansowania (kredytów),
• rozwiązania systemowe (finansowe, ekonomiczne, instytucjonalne),
• stabilizacja społeczno-polityczna,
• polityka państwa (fiskalna, kursu walutowego, regulacje prawne, tworzenie stref ekonomicznych, instrumenty celne).

Inwestycje w firmie

Polityka firmy polega na stałym inwestowaniu i reinwestowaniu wolnych środków. Nie ma możliwości zastoju, gdyż stanie w miejscu w biznesie – oznacza cofanie się. Bycie konkurencyjnym wymusza stały rozwój oraz podążanie za potrzebami i trendami obserwowanymi na rynku. Jesteśmy firmą z tradycjami, doskonale znamy się na naszym rzemiośle, co nie oznacza, że obce są nam nowinki technologiczne czy innowacyjne działania. Świat ciągle się zmienia, a razem z nim społeczeństwo i jego wymagania oraz preferencje.

Pamiętajmy również, że jako firma z branży budowlanej, ogrom środków firmy inwestujemy w realizowane projekty, które zwracają się dopiero po ich zakończeniu.

Obecnie firma zajmuje się renowacją kompleksu browarowego w Katowicach. Jest to bardzo duża inwestycja, która angażuje ogrom środków – finansowych i ludzkich. Projekt jest w fazie realizacji.

Pozostałe projekty przeprowadzone przez firmę w ciągu ostatnich 12 miesięcy miały charakter zarówno odtworzeniowy, jak i modernizacyjny. W tym miejscu należy podkreślić, że przy adaptacji starych budynków kładziemy szczególny nacisk na wykorzystanie najnowszych technologii związanych z budownictwem oraz zaawansowanej technologicznie infrastruktury (np. energooszczędne okna, najwyższej jakości drzwi z systemem przeciwpożarowym). Ważne jest również wyposażenie budynków, które musi być ergonomiczne oraz coraz częściej usprzętowione z wykorzystaniem najnowszej elektroniki.

Problem demografii

Kwestie demografii nie odbijają się ani na skłonności do inwestowania, ani na charakterze inwestycji podejmowanych w naszej firmie. Blisko połowa pracowników firmy to uczniowie szkół zawodowych. Są to osoby o bardzo gruntownej wiedzy, które rozwijają u nas swoje umiejętności. Państwo powinno dawać młodym ludziom gwarancje oraz realne perspektywy zatrudnienia w konkretnych branżach (m.in. w budownictwie), które stanowiłyby zachętę do pozostania w kraju.

Jako obywatel i przedsiębiorca ubolewam nad tym, że ludzie emigrują zarobkowo. Państwo nie prowadzi odpowiedniej polityki szkolenia zasadniczego, szczególnie dla pracowników fizycznych, aby skutecznie zachęcić ich do pozostania. W tym zakresie powinno się wiele zmienić, aby firmy, w tym moja, w przyszłości nie miały problemu ze znalezieniem odpowiednich i kompetentnych pracowników. Zdaję sobie również sprawę, że już dziś wielu moich kolegów po fachu napotyka na takie problemy, które niwelują dzięki pracownikom np. z Ukrainy.

Plany inwestycyjne

Na kolejne 12 miesięcy firma planuje finalizację rewitalizacji Browaru oraz zamknięcie spraw formalnych związanych z planowaną rewitalizacją Galerii Szyb Wilson.

Przyszłe plany inwestycyjne firmy są uzależnione od finansów (możliwości uzyskania odpowiednich środków) oraz uzyskania zgody ze strony władz lokalnych na przeprowadzenie inwestycji.

Firma jest otwarta na nowe inwestycje, szczególnie te związane z OZE. Mamy kontakt z branżą ekologiczną (systemy solarne). W swojej siedzibie zainwestowaliśmy w panele fotowoltaiczne oraz energooszczędne oświetlenie.

Potrzeby inwestycyjne

• Elementy sprzyjające inwestowaniu/projektom inwestycyjnym

  Klimat proinwestycyjny to wynik współwystępowania i synergii wielu aspektów, do których można zaliczyć: stabilną sytuację polityczną, przyjazność inwestycjom władz miasta i państwa, stabilną sytuację na rynku pracy, obopólnie satysfakcjonującą współpracę przedsiębiorcy z pracownikami, godziwe wynagrodzenia.

  Dewiza „Ora et labora” w biznesie i w życiu oznacza to samo: że musi być zachowana równowaga – pracujemy, modlimy się, wypoczywamy. Musi być zachowany umiar, żebyśmy byli szczęśliwi, żyli ekologicznie i tworzyli społeczeństwo obywatelskie.

• Największe potrzeby inwestycyjne

  Rynek mieszkaniowy – budowa tanich mieszkań komunalnych (nie deweloperskich).

• Nowoczesne technologie a konkurencyjność

  Inwestycje w nowoczesne technologie przekładają się na wzrost konkurencyjności. Nie można jednak popadać w ślepy pęd za nowoczesnością. Tutaj również należy zachować umiar. Niedawno słyszeliśmy o tym, że w UE zabrakło adresów IP z powodu ich nadmiernego wykorzystania w smart domach.

• Wsparcie instrumentów polityki Państwa w inwestycjach w nowoczesne technologie

  Odpowiednia polityka Państwa może wspierać inwestycje w firmach. Ważne jest tylko, aby występowało świadome wydawanie funduszy publicznych. Priorytetem jest, aby Państwo wydawało środki w sposób logiczny – przekłada się to na stabilną sytuację społeczno-polityczną, a ta bez wątpienia sprzyja inwestowaniu.

Odpowiedzi udzielił Johann Bros, Prezes

BFC Nieruchomości
ul. Biskupa Bednorza 2A/6
40-384 Katowice

Kierunek: do góry

Nowe inwestycje w budownictwie, konieczność dostosowania tysięcy budynków wielorodzinnych do potrzeb starzejącego się społeczeństwa, ogromny potencjał wzrostowy polskiego rynku – wszystkie te czynniki dobrze wróżą przyszłości firm z branży dźwigowej. Z międzynarodowymi koncernami skutecznie konkurują rodzime przedsiębiorstwa jak CHMIELEWSKI-DŹWIGI sp. z o.o. sp. k.

Armani, Bosch, Chmielewski… Co daje nazwisko w nazwie firmy?

Mój ojciec miał ponad pięćdziesięcioletnie doświadczenie w branży dźwigowej, sam już jako nastolatek wiedziałem, czym chcę się zajmować. Jesteśmy firmą rodzinną, a ten rodzaj przedsiębiorstwa funkcjonuje w specyficzny sposób. Planujemy w długiej perspektywie, budujemy zasób wiedzy i doświadczenia, nastawiamy się na długofalową współpracę z klientami. Takie podejście budzi zaufanie, świadczą o tym zresztą przykłady słynnych niemieckich, włoskich czy francuskich marek. Stabilność jest też ważna w relacjach wewnątrz zakładu. Niełatwo mówić o „rodzinnej atmosferze” w pracy, ten zwrot bywa nadużywany, ale w naszym przypadku po prostu dobrze opisuje rzeczywistość. Możemy liczyć na naszych specjalistów, a na obecnym trudnym rynku pracy to wartość sama w sobie.

Ilu pracowników pracuje w podwarszawskim zakładzie?

Obecnie około 120 osób. Dziesięć lat temu weszliśmy w fazę dynamicznego rozwoju, kupiliśmy własne maszyny i rozpoczęliśmy niezależną produkcję. Obecnie konieczne staje się wdrożenie rozwiązań określanych jako czwarta rewolucja przemysłowa, głównie automatyzacji wielu procesów. Zestawy maszyn, robotyka, systemy informatyczne usprawniają produkcję. Nie znaczy to, że redukujemy etaty. Przeciwnie: planujemy zwiększyć zatrudnienie o 20%. Firma zajmuje się produkcją, montażem, konserwacją i naprawami dźwigów osobowych, a więc pełnym spektrum usług. Działamy na rynku polskim, ale zaczynamy myśleć o eksporcie do krajów UE i intensywnie inwestujemy w rozwój.

Czyli w zwiększenie produkcji?

Nie tylko. Zaprojektowaliśmy dźwig osobowy z innowacyjnymi rozwiązaniami: zmniejszyliśmy masę, poprawiliśmy warunki trakcji. Z punktu widzenia użytkowników ważna jest też redukcja hałasu, nasze dźwigi wyróżniają się cichą pracą. Złożyliśmy już wnioski o patenty. Daje nam to na tyle mocną pozycję, że zdecydowaliśmy się aplikować do konkursu 3.2.1 POIR „Badania na rynek”. Dostaliśmy dofinansowanie, a to zdecydowanie skróciło kolejne etapy inwestycji. W marcu 2020 roku, po zaledwie roku od rozpoczęcia prac, wybudowaliśmy i wyposażyli nową halę. Wstawiamy ostatnie maszyny, a latem rozpoczynamy produkcję. Nie bez znaczenia dla sprawnej realizacji inwestycji jest kredyt uzyskany w Banku Pekao SA. Na pewno nie zamierzamy spoczywać na laurach, myślimy już o kolejnych krokach.

W wielu branżach związanych z budownictwem liczą się wielkie firmy. Czy na rynku jest miejsce dla przedsiębiorstw średniej wielkości?

W tej chwili duzi gracze łączą się i wypychają mniejszych z rynku. Nasza firma stara się dogonić liderów. Z dobrym skutkiem, w dużej mierze dzięki różnorodności naszej oferty, korzystnej cenie – i świetnej jakości, którą ostatnio potwierdził Złoty Medal MTP 2019 za dźwigi z maszynownią i bez maszynowni.

Jesteśmy od lat pozytywnie oceniani przez inwestorów: deweloperów, spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe. To zaufanie i wizerunek firmy są bezcennym kapitałem. Na pokolenia.

Odpowiedzi udzielił Rafał Chmielewski, Właściciel

CHMIELEWSKI-DŹWIGI sp. z o.o. sp. k.
ul. Lipowa 27
05-532 Baniocha

www.chmielewski-windy.pl

Charakterystyka działalności firmy

Nasza firma zajmuje się nakładaniem powłok galwanicznych na części stalowe. Oferujemy klientom dwa rodzaje powłok: antykorozyjne i dekoracyjne. Ponad 90% świadczonych usług jest realizowana dla przemysłu motoryzacyjnego. Działamy na rynku międzynarodowym, europejskim – mamy odbiorców w Polsce, Niemczech, Holandii, Rumunii, Czechach i na Litwie. Aktualnie zatrudniamy 80 osób.

Z czym kojarzą się inwestycje?

Inwestycje kojarzą się z rozwojem i nowoczesnymi technologiami, które mogłyby w przyszłości obniżyć koszty pracy. W Polsce robocizna jest coraz droższa, pod tym względem stajemy się krajem coraz mniej konkurencyjnym. Inwestycje muszą przynosić korzyści i zyski finansowe. Celem inwestowania w nowe technologie jest ograniczenie kosztów pracy przy jednoczesnym zwiększeniu wydajności – przedsiębiorstwo finalnie zwiększa opłacalność wytwarzanych wyrobów i świadczonych usług. Jesteśmy firmą usługowo-produkcyjną i dlatego myślimy o inwestowaniu w zautomatyzowane rozwiązania. Przykładem może być proces pakowania, w który obecnie zaangażowani są pracownicy. Inwestycja w zautomatyzowaną maszynę do kontroli wizualnej i pakowania ograniczyłaby możliwości popełnienia błędów przez pracowników oraz zwiększyłaby wydajność tego procesu.

Inwestycje w firmie

Nasza firma jest zdecydowanie proinwestycyjna, działa zgodnie z dewizą: „Jeżeli się nie rozwijasz, to się cofasz”. Aby utrzymać dobrą pozycję na rynku, musi być utrzymany stały postęp i rozwój. Kołem napędowym, które pcha nas do kolejnych inwestycji, są głównie nasi klienci stawiający przed nami coraz wyższe wymagania.

W ciągu ostatnich 15 lat wybudowaliśmy trzy duże, w pełni zautomatyzowane linie produkcyjne do nakładania powłok galwanicznych (ostatnia w roku 2017).

W roku 2019 wybudowaliśmy nowoczesne laboratorium. Nie jest to inwestycja, która będzie nam przynosić wymierne korzyści finansowe, natomiast jej realizacja wiąże się z możliwością lepszej kontroli procesów, a tym samym zapewnienia klientom powtarzalnej jakości naszych usług. Mamy dobrą renomę na rynku i ta tendencja musi być utrzymana. Nowe laboratorium to – poza jakością – również wizytówka firmy i wyjątkowa korzyść wizerunkowa.

Plany inwestycyjne

Myślimy o energii odnawialnej – jesteśmy zakładem energochłonnym. W strukturze kosztów naszej firmy koszty związane z energią zajmują około 10 procent. W związku z planowanymi podwyżkami związanymi z emisją dwutlenku węgla zaczynamy myśleć o innych źródłach energii – stąd zainteresowanie fotowoltaiką. Nie wiemy jednak, czy plany te zrealizujemy w roku 2020. Obecnie kończymy dużą inwestycję, po niej musimy „złapać oddech” i dopiero wtedy pomyślimy o kolejnych projektach inwestycyjnych.

Potrzeby inwestycyjne

• Elementy sprzyjające inwestowaniu/projektom inwestycyjnym

  Stabilność i przewidywalność światowej gospodarki sprzyja inwestowaniu. Jednak obecnie sytuacja na rynku nie jest łatwa. W roku 2019 obserwowaliśmy i odczuliśmy spowolnienie. Rok 2020 ma być na podobnym poziomie, zatem do inwestycji trzeba będzie podchodzić ostrożnie, by nie wpłynąć niekorzystnie na działalność firmy. Myślę, że rok 2020 będzie takim oczekiwaniem na wydarzenia, które nastąpią w gospodarce. Decyzje dotyczące ewentualnych inwestycji podejmowane będą później.

• Największe potrzeby inwestycyjne

  Chcielibyśmy realizować więcej projektów inwestycyjnych. Mamy pomysły, inspirowane również zapytaniami klientów, dotyczące poszerzenia wachlarza usług, które świadczymy, po szeroko pojętą obróbkę powierzchni. Procesów związanych z obróbką powierzchni jest wiele i na pewno będziemy myśleć o tym kierunku rozwoju i poszerzaniu oferty w ramach usług pokrewnych.

• Nowoczesne technologie a konkurencyjność

  Podniesienie konkurencyjności firmy jest podstawowym celem inwestycji w nowe technologie. Nasza firma inwestuje, aby poprzez redukcję kosztów wytwarzania utrzymać rentowność świadczonych usług. Efekty inwestycji są korzystne również dla naszych klientów, którzy w efekcie mogą kupić produkt w korzystniejszej cenie. W konsekwencji następuje umocnienie sytuacji rynkowej naszej firmy.

• Wsparcie instrumentów polityki Państwa w inwestycjach w nowoczesne technologie

  Nasza firma nie wykorzystuje żadnego wsparcia instrumentów polityki Państwa. Korzystamy natomiast ze środków unijnych. Z pomocą ze strony Państwa nie jest najlepiej. Podniesienie płacy minimalnej, czy wprowadzenie pracowniczych planów kapitałowych generuje dodatkowe obciążenia finansowe dla przedsiębiorców przez co rosną ceny wszelkich usług, z których my również korzystamy. Już otrzymujemy od naszych usługodawców (np. ochrona mienia, usługi porządkowe, usługi informatyczne) informacje o podwyżkach cen w 2020 roku. Argumentacja firm odnośnie podwyżek cen skierowana jest głównie na działalność rządu.

Odpowiedzi udzielił Mateusz Talkowski, Dyrektor Produkcji, Członek Zarządu

ZAKŁAD WIELOBRANŻOWY ,,GALWANIZERNIA” sp. z o.o.
ul. Kożuchowska 5
68-100 Żagań

www.galwanizernia.pl

Charakterystyka działalności firmy

Firma powstała w 2012 roku. Zajmuje się rejsami pasażerskimi, a od 2018 roku – produkcją katamaranów pasażerskich.

Z czym kojarzą się inwestycje?

Inwestycje to podstawa rozwoju naszej firmy. Taką mamy politykę i priorytety. Jesteśmy otwarci na inwestycje w nowe technologie – szczególnie w przypadku produkcji, ulepszamy procesy produkcyjne. W naszych produktach widać zastosowanie najnowszych technologii i systemów, wprowadzanie innowacji. Zespół stale poszukuje nowości i ciekawostek na rynku technologicznym. Każdy produkt to próba zaproponowania klientom coraz bardziej innowacyjnych rozwiązań.

Co w Państwa firmie wpływa na decyzje inwestycyjne?

Nasz produkt jest specyficzny – produkujemy katamarany pasażerskie. Nowoczesne technologie są siłą tego produktu. Decydując o inwestycjach, bierzemy oczywiście pod uwagę sytuację gospodarczą i polityczną, jednak z naszej perspektywy nie są to czynniki najważniejsze. Decydujący jest popyt na produkt, potencjalny zysk oraz koszty związane z inwestycją.

Abyśmy mogli więcej inwestować, potrzebujemy dodatkowych środków na finansowanie budowy statków. Staramy się o możliwość skorzystania z funduszy unijnych.

Inwestycje w firmie

W ciągu ostatnich dwóch lat zainwestowaliśmy środki firmy w budowę nowych, innowacyjnych statków pasażerskich. Wcześniej produkowaliśmy statki do żeglugi śródlądowej. Natomiast w odpowiedzi na zapotrzebowanie rynku zdecydowaliśmy się również na produkcję statków do żeglugi przybrzeżnej, morskiej.

Realizowane inwestycje miały wpływ na zatrudnienie w firmie, gdyż musieliśmy zwiększyć liczbę pra­cowników.

Problem demografii

Nasza firma ma problem ze znalezieniem pracowników. Próbujemy radzić sobie z tym m.in. poprzez zatrudnianie obcokrajowców. Obecnie jest to rozwiązanie wystarczające. Nie myśleliśmy o automatyzacji produkcji, jednak niewykluczone, że rozważymy taką możliwość w przyszłości.

Plany inwestycyjne

Planujemy duże inwestycje, związane głównie z powstaniem nowych produktów. Mamy zamiar uzyskać kredyt na budowę kolejnych jednostek. Do tej pory w nowe projekty inwestowaliśmy kapitał firmy – chcemy zmienić tę strategię, wycofać swoje środki i korzystać głównie z funduszy unijnych. Obecnie czekamy na uzyskanie kredytu i dofinansowanie, aby ruszyć z realizacją inwestycji.

Potrzeby inwestycyjne

• Elementy sprzyjające inwestowaniu/projektom inwestycyjnym

  Rozwijanie firmy, a zatem realizacja naszych planów inwestycyjnych, jest uzależniona od tego, czy uzyskamy kredyt i dofinansowanie. Banki poprzez trwające zbyt długo procedury opóźniają, a nawet blokują realizację inwestycji.

• Największe potrzeby inwestycyjne

  Zaprojektowaliśmy nowy produkt, który chcemy wprowadzić na rynek. Planujemy rozszerzenie działalności na inne rejony Polski.

• Nowoczesne technologie a konkurencyjność

  Fakt, że mamy bardzo nowoczesne produkty, bez wątpienia przekłada się na naszą konkurencyjność. Jest to szczególnie widoczne w porównaniu z przestarzałymi statkami żeglugi, które nie mają tak nowoczesnych jednostek jak nasze.

• Wsparcie instrumentów polityki Państwa w inwestycjach w nowoczesne technologie

  Absolutnie nie ma żadnego wsparcia ze strony Państwa. Polityka Państwa jest wrogiem każdego nowego produktu i nowych pomysłów. W Polsce trzeba walczyć z wieloma przeciwnościami. Państwo zamiast wspierać przedsiębiorców, działa odwrotnie – zniechęca, blokując tym samym urzeczywistnianie pomysłów biznesowych.

Odpowiedzi udzieliła Urszula Chodorowska, Właściciel

Holiday Boat Tourist
ul. Antoniego Abrahama 13/15
81-352 Gdynia

www.holiday-boat.pl

Charakterystyka działalności firmy

Jest to firma rodzinna, działająca od ponad 40 lat. Produkuje urządzenia do ogrzewania – domów mieszkalnych, budynków użyteczności publicznej, szkół, hoteli, etc. Zatrudnia 180 osób. Siedziba znajduje się w Polsce, a produkty firmy trafiają do niemal połowy krajów europejskich.

Z czym kojarzą się inwestycje?

Inwestycje kojarzą się z pieniędzmi i z wyzwaniami. Kładziemy bardzo duży nacisk na inwestycje w nowe technologie, zarówno w nowe produkty, jak i w rozwój, rozbudowę firmy. Musimy rozdzielać te dwie kategorie inwestycji, mimo iż obie są dla nas ważne i obie rozwijamy.

Co w Państwa firmie wpływa na decyzje inwestycyjne?

Rynek europejski reaguje na zmiany klimatyczne. Dla naszej branży szczególnie istotny jest problem ocieplenia klimatu. Patrzymy na inwestycje w firmie przez pryzmat globalnego ocieplenia i konieczności transformacji sprzętu funkcjonującego zarówno w Polsce, jak i w wielu krajach Europy. Doszliśmy do wniosku, że urządzenia, które ogrzewają obecnie nasze budynki, nie są ekologiczne. Żyjemy w strefie klimatycznej, w której budynki należy ogrzewać, więc te urządzenia będą stopniowo podlegały wymianie na bardziej przyjazne środowisku. To wskazuje i generuje nasz podstawowy kierunek inwestycji. Zmiany klimatyczne i kierunek polityki Unii Europejskiej powodują, że te inwestycje będą musiały zaistnieć – mówimy tu nie tylko o produktach, które oferujemy, ale również o niezbędnej przebudowie firmy.

Z naszych doświadczeń wynika, że współpraca przemysłu z nauką dzieje się bardzo powoli, brakuje jej niezbędnej dynamiki. Nauka działa zdecydowanie za wolno: co prawda odpowiada na potrzeby rynku, ale z bardzo dużym opóźnieniem. Płaszczyzny nauki i przedsiębiorców powinny się przecinać, a w rzeczywistości częściej niestety się mijają. Znalezienie płaszczyzny porozumienia nie jest łatwe, choć staramy się to robić.

Inwestycje w firmie

Aktualnie produkujemy głównie urządzenia do spalania biomasy, na pelet. Natomiast, aby utrzymać większą część rynku w Europie i mając na uwadze zmianę przepisów, która będzie obowiązywać stopniowo w krajach UE, od pewnego czasu wchodzimy inwestycyjnie w pompy ciepła i wentylację mechaniczną. Biomasa i pompy ciepła są urządzeniami, które pozytywnie wpływają na poprawę klimatu jako odnawialne źródła energii (OZE). Natomiast wentylacja mechaniczna generuje oszczędność energii, którą się zużywa do ogrzewania budynków mieszkalnych czy użyteczności publicznej.

Problem demografii

Inwestycje wpływają na liczbę pracowników firmy, która na pewno będzie wzrastać. Myślimy o automatyzacji produkcji. W związku z tym, że zarobimy na produkcie, podwyższone zostaną wynagrodzenia pracowników.

Uciążliwy jest brak dostępu do specjalistów o różnym poziomie wykształcenia, zarówno tych po szkole zawodowej, jak i inżynierów. Wiąże się to z koniecznością zatrudniania pracowników i uczenia ich od podstaw branży i specjalności.

Plany inwestycyjne

Nie rozpoczniemy realizacji nowych projektów, dopóki nie rozbudujemy firmy – potrzebujemy kolejnych hal i pomieszczeń. Właśnie dlatego nasze plany są związane głównie z przebudową i rozbudową zakładu produkcyjnego. Do tego dojdą inwestycje związane z nowymi projektami, czyli: pompy ciepła, rekuperacja i wentylacja mechaniczna. Te projekty już rozpoczęliśmy – będą one sukcesywnie kończone, a następnie rozpoczynane kolejne. Realizujemy wiele projektów jednocześnie. Jesteśmy w Polskiej Strefie Inwestycji, co również mobilizuje nas do stałej wymiany parku maszynowego i rozbudowy firmy.

Potrzeby inwestycyjne

• Elementy sprzyjające inwestowaniu/projektom inwestycyjnym

  Branża, w której działamy, przechodzi transformację. My również chcemy podążać za trendami i zmieniającymi się potrzebami rynku. Firmy, które tego nie zrobią, będą musiały się prze­branżowić.

• Największe potrzeby inwestycyjne

  Chcielibyśmy otworzyć oddziały firmy za granicą, w innych krajach Europy (UE). Niestety odbijamy się od ściany – nie ma instytucji, do której firma mogłaby się zgłosić i powiedzieć: „Mam ochotę otworzyć siedzibę w Niemczech. Co mam zrobić krok po kroku? Pomóżcie mi”. Nie wiemy, komu moglibyśmy zadać takie pytania. Przydatna byłaby również wymiana doświadczeń z firmami, które już przeszły proces rozszerzania działalności poza Polskę.

• Nowoczesne technologie a konkurencyjność

  Wykorzystanie nowych technologii w produkcji przekłada się na konkurencyjność firmy. To przede wszystkim automatyzacja zwiększa produkcję. Inwestycje z automatyzacją obniżają koszty i powodują, że maszyny wyglądają bardziej nowocześnie i estetycznie.

• Wsparcie instrumentów polityki Państwa w inwestycjach w nowoczesne technologie

  To jest dobry kierunek. Oprócz wspierania eksportu Państwo powinno również oferować wsparcie dla rozszerzenia działalności firmy za granicę – szczególnie w kwestii budowania tam siedziby i struktur.

Odpowiedzi udzielił Paweł Kostrzewa, Współwłaściciel

PPH Kostrzewa sp.j.
ul. Suwalska 32A
11-500 Giżycko

www.kostrzewa.com.pl

Charakterystyka działalności firmy

Firma działa w branży farmaceutycznej. Wytwarza gotowe formy farmaceutyczne oraz substancje aktywne wchodzące w skład leków. Działamy zarówno na polskim, jak i na zagranicznym rynku. Siedziba i zakład produkcyjny mieści się w Polsce. Nasze produkty eksportujemy na cały świat – od Nowej Zelandii po USA i Kanadę.

Z czym kojarzą się inwestycje?

Inwestycje oznaczają rozwój. Myślenie o przyszłości firmy jest nieodłącznie związane z działaniami proinwestycyjnymi – na tym polega duch i filozofia naszego przedsiębiorstwa. Trzeba iść do przodu i wdrażać nowe projekty i produkty, bo jak się firma nie rozwija, to w każdym momencie może zacząć się zwijać.

Staramy się wdrażać nowoczesne technologie przy produkcji substancji generycznych. Przy założeniu, że nie naruszamy patentu i oferujemy produkt wysokiej jakości – działamy w lepszy sposób (np. bardziej ekonomiczny lub innowacyjny).

Co w Państwa firmie wpływa na decyzje inwestycyjne?

Jest wiele czynników mających wpływ na podjęcie decyzji inwestycyjnych. Jednym z ważniejszych jest to, czy produkt ma szanse zaistnienia na rynku.

W przypadku inwestycji w technologię już istniejącą, konieczna jest pogłębiona analiza pod kątem spodziewanego efektu – ze względu na obwarowania zawarte w prawie farmaceutycznym „ruszenie” technologii jest niekiedy dużo bardziej skomplikowane niż budowa czegoś nowego. Modyfikacja istniejącej technologii musi być albo nieduża pod względem dokumentacyjnym, albo korzystna na tyle, by opłacało się wdrożyć zmianę (wysokie koszty rejestracyjne).

Obecność partnera inwestycyjnego z pewnością sprzyja chęci inwestowania, pogłębia ją. Oczekiwania względem partnera inwestycyjnego są jednak wysokie: zobowiązanie kontraktem, zapewnienie, że po realizacji inwestycji przez naszą firmę na produkt będzie popyt, przekonanie o poważnym traktowaniu analiz, przewidywań i prognoz, gwarancja zakupu produktu.

Inwestycje w firmie

W roku 2019 prowadziliśmy raczej niewielkie inwestycje w odnowienie, unowocześnienie i doposażenie roboczego laboratorium parku produkcyjnego.

Problem demografii

Nie mamy w firmie zrobotyzowanej automatyzacji procesów, a znalezienie pracowników jest bardzo trudne. Radzimy sobie, szukając i dobierając ludzi do konkretnych stanowisk pod względem kompetencji. Jeżeli kandydat spełnia warunki formalne i wyraża chęć nauki oraz doszkolenia, jest osobą pracowitą, to również dajemy mu możliwość pracy. Szkolimy i zachęcamy do rozwoju.

Plany inwestycyjne

Obecnie szykujemy dość dużą jak na nasze możliwości inwestycję. Planujemy rozwój linii produkcyjnych oraz nowych produktów (za którymi stoją realni partnerzy). Na produkty jest zidentyfikowany popyt, dobrze też prognozują pod względem ekonomiczności.

Celem inwestycji jest rozwój firmy poprzez dywersyfikację produkcji. Pracujemy nad wnioskiem o dofinansowanie inwestycji ze wsparciem kredytowym.

Warto zauważyć, że realizacja działań inwestycyjnych bardzo pozytywnie wpływa na pracowników – gdy widzą, że wdraża się nowe projekty, wiedzą, że firma się rozwija i czują się bezpieczniej.

Potrzeby inwestycyjne

• Elementy sprzyjające inwestowaniu/projektom inwestycyjnym

  Inwestowaniu sprzyja ekonomiczność, opłacalność. Jeżeli projekt jest nieopłacalny, to nie możemy go realizować. Firma musi na siebie zarabiać. Projekty są najczęściej blokowane przez różne obostrzenia prawne, brak finansowania lub ograniczenia technologiczne. Zdarzają się w naszej branży produkty, których nie jesteśmy w stanie wykonać, ponieważ nie posiadamy np. sterylnych pomieszczeń.

• Największe potrzeby inwestycyjne

  Jesteśmy firmą średniej wielkości. Ograniczają nas przede wszystkim moce przerobowe. Nie możemy nadmiernie eksploatować pracowników. Nie mamy możliwości realizacji zbyt wielu projektów jednocześnie.

• Nowoczesne technologie a konkurencyjność

  Inwestycje w nowoczesne technologie przekładają się na wzrost konkurencyjności poprzez obniżenie kosztów, wzrost wydajności i poprawę jakości produktu.

• Wsparcie instrumentów polityki Państwa w inwestycjach w nowoczesne technologie

   jednej strony polityka państwa wspiera, bo istnieją takie programy jak ten, w którym obecnie ubiegamy się o dofinansowanie. Jednocześnie trudno powiedzieć, czy to jest polityka państwa, czy raczej narzucone przez UE programy. To one powodują, że środki inwestycyjne są bardziej dostępne. Polityka państwa nie zawsze wpływa korzystnie na naszą konkurencyjność na tle innych krajów.

Odpowiedzi udzielił Bartosz Koźluk, Dyrektor Zarządzający

NOBILUS ENT TOMASZ KOŹLUK
ul. Swarzewska 45
01-821 Warszawa

www.nobilusent.pl

Charakterystyka działalności firmy

Firma, pod oficjalna nazwą Przedsiębiorstwo Usługowo-Handlowo-Wydawnicze Perfekt, działa od 25 lat. Prowadzimy szkołę języków obcych, opracowujemy i wydajemy swoje własne materiały dydaktyczne i podręczniki. Prowadzimy również salę zabaw Brykolandia, która jest wyjątkowym miejscem łączącym edukację z zabawą, w którym każdy, niezależnie od wieku, znajdzie dla siebie coś interesującego. Posiadamy sale zabaw o powierzchni blisko 300 m², gdzie zgromadziliśmy różnorodne atrakcje: konstrukcje wspinaczkowe, rury i zjeżdżalnie, piłkarzyki, mega klocki, domki do zabaw, zabawki oraz sprzęt typu konsola X-box, lasery, wytwornice dymu, laptopy, etc.

Z czym kojarzą się inwestycje?

Inwestycje kojarzą nam się z budynkiem wybudowanym kilka lat temu, w którym mieści się zarówno siedziba szkoły językowej, wydawnictwo jak i Brykolandia. To była nasza najpoważniejsza inwestycja.

Co w Państwa firmie wpływa na  decyzje inwestycyjne?

Inwestycje są wpisane w działalność firmy. Od lat w sposób ciągły rozwijamy i unowocześniamy narzędzia pracy dydaktycznej naszych lektorów. Wypracowaliśmy własną metodykę zajęć i własne programy nauczania. Bardzo ważna jest oferta podręczników, która powstała w sposób zupełnie oddolny, ponieważ nie byliśmy usatysfakcjonowani materiałami do nauki języków obcych dostępnymi na rynku wydawniczym. Na razie wydajemy stworzone przez nas podręczniki tylko na potrzeby własne, a w przyszłości planujemy również ich udostępnienie na szerszym rynku oraz w Internecie.

Inwestycje w firmie

Około 8 lat temu sfinalizowaliśmy bardzo dużą inwestycję związaną z budową budynku szkoły. Inwestycja ta nie mogłaby powstać, gdyby nie uzyskane dofinansowanie.

Inwestycje, które były realizowane w ciągu ostatniego roku, miały charakter odtworzeniowy, a nie rozwojowy. Polegały przede wszystkim na zastąpieniu zużytych środków trwałych nowymi i służyły utrzymaniu dotychczasowego poziomu działalności gospodarczej. Wymieniliśmy urządzenia IT i urządzenia audio-wizualne, ponieśliśmy też wydatki związane z zakupem narzędzi (np. tablety, projektory, przenośne głośniki).

Problem demografii

Nie mamy większych problemów z zatrudnieniem, choć jesteśmy bardzo wymagający i kadrę dobieramy selektywnie. Naszymi pracownikami są przede wszystkim absolwenci prowadzonej przez nas szkoły, którzy kontynuują naukę na studiach filologicznych i sami zgłaszają się do nas, proponując współpracę. Oprócz tego zatrudniamy lektorów z zagranicy tzw. native speakerów, którzy sami zgłaszają się do nas w poszukiwaniu pracy.

Plany inwestycyjne

Na  chwilę obecną priorytetem jest spłata obecnych zobowiązań. W przyszłości natomiast chcielibyśmy wydawać nasze podręczniki na szerszą skalę. Do tego potrzebne będzie zbudowanie sklepu internetowego oraz opracowanie kampanii informacyjno-promocyjnej. Bardzo prawdopodobne, że w roku 2020 zostaną podjęte pierwsze kroki w tej kwestii.

Potrzeby inwestycyjne

• Elementy sprzyjające inwestowaniu/projektom inwestycyjnym

  Projektom inwestycyjnym sprzyja przede wszystkim możliwość uzyskania dofinansowania inwestycji.

• Największe potrzeby inwestycyjne

  Największe potrzeby inwestycyjne związane są w naszym przypadku z kwestiami lokalowymi – chodzi o sale do prowadzenia zajęć grupowych. Potrzebne będą inwestycje w zakresie powiększenia liczby sal dydaktycznych.

  Dodatkowo, w związku z planowaniem poszerzenia naszej oferty wydawniczej w zakresie wydawania podręczników, planujemy stworzenie sklepu internetowego i sprzedaż podręczników on-line.

• Nowoczesne technologie a konkurencyjność

  Nowe technologie stanowią ważny element inwestycji bieżących w naszej firmie. Inwestujemy w unowocześnianie form prowadzenia zajęć dydaktycznych. Chcemy uatrakcyjniać formę zajęć, aby nauka przebiegała płynnie, maksymalnie bezwysiłkowo ze strony ucznia, z naciskiem na praktykę, a nie teorię. Nowoczesne technologie mają przełożenie na konkurencyjność. Jednak kluczowa w naszej branży jest silna marka na lokalnym rynku – bazująca na  czynniku ludzkim, polecaniu usług z ust do ust i 100% poziomie zdawalności egzaminów językowych związanych z uzyskiwaniem certyfikatów międzynarodowych, marka potwierdzana osiągnięciami naszych uczniów już od ponad 25 lat.

• Wsparcie instrumentów polityki Państwa w inwestycjach w nowoczesne technologie

  Nigdy nie korzystaliśmy ze wsparcia polityki ­ Państwa.

Odpowiedzi udzielił Tomasz Ambroziak, Właściciel

Szkoła Języków Obcych i Informatyki Perfekt
ul. Żeromskiego 64a
26-110 Skarżysko-Kamienna

www.sjo-perfekt.pl

Charakterystyka działalności firmy

Firma działa od 2002 roku.

Nasza działalność koncentruje się na dostarczaniu komponentów do budowy oraz samym projektowaniu i budowie wydajnych sieci teleinformatycznych. Zajmujemy się głównie sieciami światłowodowymi, ale mamy bogate doświadczenie również w tworzeniu sieci opartych na infrastrukturze miedzianej, jak i bezprzewodowej. Jako uzupełnienie dostarczanych Partnerom wartości  oferujemy przed- i posprzedażowe wsparcie techniczne dotyczące doboru i konfiguracji naszych rozwiązań.  Całość dopełniona jest szkoleniami technicznymi dla naszych klientów w specjalnie do tego przystosowanych salach szkoleniowych i w oparciu o nasze zaawansowane laboratorium światłowodowe.

Nasi klienci to głównie przedstawiciele sektora telekomunikacyjnego, integratorzy systemów informatycznych, dostawcy Internetu oraz centra danych.

Z czym kojarzą się inwestycje?

Inwestycje oznaczają stały rozwój dla firmy. Umożliwiają tworzenie nowych wartościowych rzeczy, realizację strategii mającej na celu rozwój przedsiębiorstwa na wielu poziomach, w tym – produktów, usług, procesów, samej marki.

Co w Państwa firmie wpływa na decyzje inwestycyjne?

Na decyzje inwestycyjne wpływ ma wiele czynników. Między innymi popyt na nasze produkty i usługi, ale również wyczucie rynku, intuicja. Najważniejsze są analizy ekonomiczne dotyczące produktu oraz trendy w jakich rynek się rozwija.

Od początku działalności firmy stawialiśmy na rozwiązania innowacyjne. Jednak w związku ze zmianami wynikającymi ze stałego rozwoju technologii nasza oferta również ewoluuje, zmienia się by odpowiadać wymaganiom trudnego rynku. Działamy na rynku teleinformatycznym od wielu lat i posiadamy swoich wieloletnich partnerów biznesowych. Inwestujemy myśląc o nich. Dzięki temu, że uważnie słuchamy ich potrzeb i oczekiwań możemy z sukcesem budować rozwiązania technologiczne najwyższej jakości, które gwarantują prawidłowe działanie sieci oraz duże korzyści dla ich użytkowników. Przekłada się to na zadowolenie końcowych klientów. A to gwarantuje nam stałych odbiorców.

Inwestycje w firmie

Prowadzimy wiele inwestycji, mniej lub bardziej kapitałochłonnych. Część z nich, jak to bywa, może nie przynieść oczekiwanych efektów. Mimo wielu lat na rynku mamy trochę mentalność start-upa, dzięki czemu nie boimy się eksperymentować. Nasze inwestycje dotyczą zarówno kolejnych generacji produktów jak i usprawnień procesów wewnętrznych czy automatyzacji pracy w różnych aspektach.

Problem demografii

Problemy związane z demografią są widoczne. W przypadku naszej firmy najbardziej uciążliwy jest brak pracowników o specjalistycznych kwalifikacjach. Ze względu na wysoką specjalizację koniecznością było zatrudnianie osób bez kierunkowego wykształcenia i samodzielne ich szkolenie. Dzięki automatyzacji, wiele procesów nie będzie wymagało od pracowników tak specjalistycznej wiedzy, co usprawni nasze działanie w przypadku ich rotacji.

Plany inwestycyjne

To jest proces ciągły. Doposażamy laboratorium, prowadzimy projekt badawczo-rozwojowy dla kolejnych generacji produktów, usprawniamy procesy. Nie planujemy dużych inwestycji np. w przejęcia innych podmiotów, ale reinwestujemy dużą część środków w organiczny rozwój przedsiębiorstwa.

Potrzeby inwestycyjne

• Elementy sprzyjające inwestowaniu/projektom inwestycyjnym

  Projektom inwestycyjnym sprzyja ich dofinansowanie, a także stabilizacja gospodarcza i prawna w kraju.

• Największe potrzeby inwestycyjne

  Naszymi największymi potrzebami są narzędzia automatyzacji zadań, usprawnianie procesów, a także wyposażenie laboratoriów w odpowiednie narzędzia.

• Nowoczesne technologie a konkurencyjność

  Działalność firmy od początku jej istnienia jest nastawiona na wykorzystywanie nowych technologii. Ich wykorzystanie we wszystkich aspektach działania firmy ma duży wpływ na budowanie przewag konkurencyjnych.  Dotyczy to naszych produktów, którymi są przede wszystkim wysoko zaawansowane technologicznie elementy sieci teleinformatycznych - urządzenia do transmisji danych i komponenty do sieci światłowodowych (np. przełączniki sieciowe, elementy pasywne, moduły optyczne, zaawansowane systemy zwielokrotnienia falowego xWDM). Ale nowoczesne technologie to również sfera operacyjnej działalności przedsiębiorstwa, jak na przykład analiza danych, automatyzacja procesów czy nowoczesne kanały docierania do klientów,

• Wsparcie instrumentów polityki Państwa w inwestycjach w nowoczesne technologie

  Nakładanie kolejnych obciążeń na przedsiębiorców i tworzenie atmosfery, w której przedsiębiorcy traktowani są jako zło konieczne, z pewnością nie sprzyja rozwojowi biznesu. Podobnie jest z utrudnieniami podatkowymi czy dodatkowymi sprawozdaniami, które zbyt często należy wykonywać. Niemniej jednak, robimy swoje, skupiamy się na klientach, a otoczenie gospodarcze traktujemy jako czynnik na który nie mamy dużego wpływu. Poza wsparciem z programów Unii Europejskiej, żadnego bezpośredniego wsparcia od Państwa nie otrzymaliśmy.

Odpowiedzi udzielił Krzysztof Podgórski, Prezes Zarządu

SALUMANUS sp. z o.o.
ul. Walerego Sławka 8A
30-633 Kraków

www.salumanus.com

Charakterystyka działalności firmy

Jesteśmy firmą rodzinną. Od 1993 roku nieprzerwanie działamy w branży czyszczenia, kamerowania i szeroko pojętej renowacji sieci kanalizacyjnej. Mamy profesjonalną ofertę w zakresie urządzeń i technologii do  czyszczenia, inspekcji TV i bezodkrywkowej naprawy sieci wodno-kanalizacyjnej oraz samochodów specjalistycznych dla potrzeb gospodarki komunalnej.

Wiedza i umiejętności, a także 27-letnie doświadczenie, umożliwia nam dostarczanie klientom fachowej i kompleksowej obsługi.

Z czym kojarzą się inwestycje?

Inwestycje kojarzą się bezpośrednio z dobrami trwałymi – szczególnie w branży produkcyjnej. Nasza firma niczego nie produkuje, oferuje natomiast know-how. Oznacza to, że oferowane przez nas rozwiązania technologiczne są wykorzystywane przez klientów i to oni sprzedają je jako część swoich produktów. Branża, którą reprezentujemy, wymaga od nas przede wszystkim stałego doskonalenia wiedzy oraz obserwacji rynku pod kątem nowych produktów i technologii.

Co w Państwa firmie wpływa na  decyzje inwestycyjne?

Wszystkie działania związane z rozwojem firmy koncentrują się wokół zagwarantowania klientom najlepszych istniejących na rynku rozwiązań. Każdy produkt, który mamy w ofercie, jest dopracowany i przemyślany. Stoi za nim wiedza, zrozumienie specyfiki działania firmy klienta, najnowsza technologia i serwis realizowany w naszym przedsiębiorstwie. Działania inwestycyjne podporządkowujemy takiemu właśnie myśleniu o rozwoju produktów.

Inwestycje w firmie

Dynamiczny rozwój firmy jest konsekwencją ukierunkowania na najnowocześniejsze technologie. Dzięki temu zapewniamy przedsiębiorstwom budującym, eksploatującym i remontującym sieci rurowe rozwiązania usprawniające pracę, a jednocześnie zgodne z normami ochrony środowiska.

W ciągu ostatniego roku przeprowadziliśmy inwestycję, której celem była kompleksowa przebudowa budynku (siedziby naszej firmy). Miało to wpływ zarówno na poprawę jakości warunków pracy pracowników, jak i na wizerunek (istotny zwłaszcza z punktu widzenia klientów).

Problem demografii

Mamy trudności z zatrudnieniem osób z odpowiednimi kwalifikacjami. Obok innowacyjności oferowanych rozwiązań, kluczowa jest dla nas jakość obsługi gwarancyjnej i pogwarancyjnej, dlatego większość pracowników naszej firmy stanowią osoby ze średnim i wyższym wykształceniem technicznym. Zdecydowanie stawiamy na praktyków.

Plany inwestycyjne

Aktualnie nie mamy żadnych konkretnych planów inwestycyjnych na przyszłość. Ważnym i stałym elementem naszej działalności jest dbałość o szkolenie kadry. Nasi pracownicy regularnie uczestniczą w szkoleniach organizowanych przez naszych partnerów biznesowych,  by dokładnie poznać ich produkty i stosowane rozwiązania. Dzięki stałemu doszkalaniu, łatwiej identyfikują potrzeby i oczekiwania naszych klientów. Nasza oferta zmienia się stale w odpowiedzi na zebrane w ten sposób rozeznanie.

Na  plany inwestycyjne firmy największy wpływ ma analiza potrzeb naszych klientów oraz obserwacja i ciągła weryfikacja rodzajów rozwiązań dostarczanych przez partnerów ich klientom.

Jest to typ dwustronnej współpracy, bez barier natury technologicznej. Dzięki temu powstają – stworzone na gruncie polskim – nowe  rozwiązania, które z sukcesem implementowane są również w Europie.

Potrzeby inwestycyjne

• Elementy sprzyjające inwestowaniu/projektom inwestycyjnym:

  W przypadku planów inwestycyjnych bierzemy pod uwagę przede wszystkim popyt na dane produkty. Duży wpływ mają również partnerskie relacje pomiędzy dostawcą know-how a producentami, a w konsekwencji możliwość współtworzenia z nimi innowacyjnych rozwiązań technologicznych.

• Nowoczesne technologie a konkurencyjność

  W naszej branży konieczne jest stałe doskonalenie wiedzy technicznej oraz ciągła obserwacja nowych produktów i technologii pojawiających się na rynku. To  nam daje przewagę konkurencyjną. Jako uczestnicy wystaw jesteśmy obecni na  najważniejszych imprezach w Polsce oraz Europie. Efektem kombinacji doświadczeń naszych i naszych klientów jest znakomita współpraca z klientami i wysoki stopień akceptacji proponowanych przez nas rozwiązań.

Odpowiedzi udzielił Mirosław Cecuga, Prokurent

SEZAM INSTAL P. Cecuga i R. Cecuga sp. j.
ul. Cygana 1
45-131 Opole

www.sezaminstal.pl

Charakterystyka działalności firmy

Nasza obecna spółka funkcjonuje na rynku od 2012 roku, choć działamy nieprzerwanie od 27 lat. Zajmujemy się wytwarzaniem wyrobów przeznaczonych do budowy instalacji systemów odgromowych i uziemień. Aktualnie zatrudniamy 34 osoby. W 2019 roku firma osiągnęła obroty na poziomie 33 milionów złotych.

Z czym kojarzą się inwestycje?

Inwestycje to możliwość rozwoju podmiotu gospodarczego i jednocześnie ryzyko, że inwestycja może nie być trafiona. Wiążą się one z koniecznością oceny ryzyka – cała istota problemu sprowadza się do tego, aby ważyć ryzyko, zachować umiejętność podchodzenia do inwestycji z zimną krwią i z dystansem. Nie można zbyt szybko dać się przekonać, że inwestycje wiążą się wyłącznie z korzyściami. Zawsze i w każdym przypadku jest to wniesienie do spółki nowego ryzyka – utraty płynności finansowej, utraty wizerunku, itp. Problem polega na podejmowaniu decyzji – czy i w jakim zakresie inwestować.

Co w Państwa firmie wpływa na decyzje inwestycyjne?

Coroczne inwestycje w firmie kształtują się na poziomie 1–1,5 ln złotych. Obecnie pracujemy nad projektem budowy nowego wydziału produkcyjnego, gdzie zakres inwestycji wynosi 13,5 milionów. Czas realizacji przewidziany jest na lata 2020–2021.

Proces decyzyjny w naszej firmie sprowadza się do rachunku matematycznego. Kluczowe jest zagadnienie, czy dzięki danej inwestycji jesteśmy w stanie zwiększyć wolumen albo dokonać obniżenia kosztów – jeśli odpowiedź jest pozytywna, to przechodzimy do formalnych decyzji finansowych.

Inwestycje w firmie

Jako firma w zasadzie cały czas inwestujemy. Obecnie realizujemy projekt mający na celu budowę nowej hali produkcyjnej. Jesteśmy po fazie akceptacji pozwoleń, przed nami aplikacja o dofinansowanie. Inwestycja jest w trakcie realizacji. Proces potrwa około 2 lata.

Zbliża się koniec trwającej już rok inwestycji w pracującą linię produkcyjną. Dzięki tej modernizacji uzyskamy wzrost produkcji na poziomie 30% przy jednoczesnym obniżeniu jednostkowego kosztu wytworzenia. Wciąż mamy przewagę popytu nad podażą – ten projekt może nam dodać wiatru w żagle.

Problem demografii

Ostatnia inwestycja nie wpłynęła na zmianę liczby pracowników zatrudnionych w naszej firmie. Natomiast planowana inwestycja będzie wiązała się z koniecznością wzrostu zatrudnienia o ok. 30 pracowników.

Problem demografii nas nie dotyczy ze względu na fakt, że oferujemy godziwe, atrakcyjne zarobki.

Modernizacja i automatyzacja procesów przekładają się na mniej pracy manualnej i wzrost wydajności pracowników. Działania te powodują stabilizację liczby osób zatrudnionych w naszej firmie przy jednoczesnym znacznym wzroście wielkości produkcji.

Plany inwestycyjne

Obecna inwestycja jest z naszego punktu widzenia prowadzona na dużą skalę, gdyż angażuje całość firmowych środków. Nie mamy możliwości wziąć na siebie więcej.

Realizacja planowanej inwestycji  jest uzależniona od uzyskania dofinansowania od Banku BGK – bez niego nie będzie przeprowadzona.

Potrzeby inwestycyjne

• Elementy sprzyjające inwestowaniu/projektom inwestycyjnym

  Programy zewnętrzne, które dają szansę otrzymania dofinansowania, stanowią czynnik wpływający na decyzję o realizacji konkretnej inwestycji. Realizujemy inwestycje, w których dofinansowanie pokryło 45% kosztów kwalifikowanych. Warto zabiegać o takie projekty, bo one rozwijają firmę.

• Największe potrzeby inwestycyjne

  Planujemy realizację inwestycji, której celem jest zwiększenie produkcji oraz rozszerzenie oferty handlowej spółki poprzez budowę hali/linii produkcyjnej i wdrożenie innowacyjnej technologii ciągłego monitorowania i serwisowania kąpieli cynkowej.

• Nowoczesne technologie a konkurencyjność

  Dzięki inwestycjom nasza firma zyskuje możliwość zdobycia przewagi konkurencyjnej na rynku. W naszej branży funkcjonuje pewne status quo. Firmy mniej skłonne do inwestowania tracą udział w rynku. Dzięki inwestycjom można wybudować przewagę konkurencyjną. Trzeba jednak pamiętać, że nie każda założona inwestycja „się dopina”.

Odpowiedzi udzielił Marek Picz, Właściciel

TIGA-CYNK sp. z o.o.
ul. Neptuna 15
59-220 Legnica

www.tiga-cynk.pl